ขอทบทวนนิดหนึ่งครับพี่ radio show นี่เป็น show ที่อัดมาโดยใคร เป็นงานเดียวกันทั้ง show หรือเปล่า แล้วทำไมทางรายการเอามาเปิดได้ มีลิขสิทธิ์ไหม ทำเป็นซีดี official หรือเปล่า ปกติจะเปิดเผยรายละเอียดทั้งหมดเวลาเปิดออกอากาศหรือไม่ครับ
ผมก็ขอทบทวนเล่าให้ฟังอีกซักครั้งว่า เรดิโอโชว์ คือรายการพิเศษทางวิทยุที่ผลิตโดย บริษัทเอกชน ครับ บริษัทประเภทนี้จะ
ทำรายการออกมาเพื่อขายให้แก่สถานีวิทยุทั่วประเทศสหรัฐอเมริกา เหมือนกับ BBC ของประเทศอังกฤษ แต่จะแตกต่างกัน
ตรงที่ว่า BBC มีสถานีวิทยุเป็นของตัวเอง
แต่ว่า บริษัทเอกชน ใน USA นี่ ไม่มีสถานีวิทยุส่วนตัวนะครับ มีแต่สถานีที่ได้รับซื้อและเซ็นต์สัญญากันแล้วว่าจะเปิดรายการ
ซึ่งผลิตให้ทุกอาทิตย์ตามเวลาที่กำหนด ก็เลยเรียกกันว่า สถานีวิทยุในเครือข่าย ครับ
เรียกว่ามีลูกค้า กี่คน(สถานี) ก็สามารถพูดได้ว่า มีเครือข่าย ทั่วประเทศสหรัฐอเมริกา เท่านั้น ช่อง(คลื่นวิทยุ)
ส่วนรายการที่ผลิตมีหลากหลายมากครับ ตั้งแต่ จัดอันดับเพลงของแต่ละประเภท สัมภาษณ์นักดนตรี หรือ นักร้อง แม้กระทั่ง
บันทึกการแสดงสด โดยใช้ Mobile Recording ของตนเอง เรียกว่า ลงทุนกันหนักทีเดียว สำหรับการเปิดบริษัทของแต่ละแห่ง
บางครั้งก็เป็นการ ถ่ายทอดสด ออกอากาศผ่าน Satellite กันเลยก็มีเป็นครั้งคราว
การผลิตรายการโดยทั่วไปก็เหมือนกับที่เราเปิดฟังวิทยุกันประจำล่ะครับ เพียงแต่ว่าพวก เรดิโอโชว์ นี่จะมีรูปแบบเฉพาะตัว
และเหมือนกันทุกอาทิตย์ เพราะว่า ต้องการขาย รูปแบบ และ เวลา หรือ ความยาว ของรายการทีมีให้เลือกแตกต่างกันออกไป
สำหรับ ดีเจ ก็มีตั้งแต่อินเฮ้าส์ ไปจนถึง บุคคลที่มีชื่อเสียง ในวงการบันเทิง ซึ่งต้องว่าจ้างมาอีกทีนึง
ตั้งแต่ต้นยุค 70's เป็นต้นมา รายการพวกนี้จะอัดใส่เทป reel-to-reel ส่งให้สถานีวิทยูในเครือข่ายเปิด พอมาถึงประมาณปลาย
ปี 1979 จึงเปลี่ยนมาปั้มเป็น แผ่นไวนิล แทน ครั้นพอมาถึงประมาณ ปี 1987 ก็เปลี่ยนเป็น silver-pressed CD สุดท้ายจนถึง
ทุกวันนี้เป็นการอัดใส่แผ่น CD-R แล้วครับ
ความจริงผลงานประเภทเรดิโอโชว์ ที่สถานีวิทยุเปิดออกอากาศเสร็จ จะต้องส่งคืนภายใน 24 ชั่วโมง เพื่อให้บริษัทผู้
ผลิตเอาไปทำลาย โดยเฉพาะ รายการที่เป็นบันทึกการแสดงสด เพราะว่า ส่วนใหญ่จะเป็นการเปิดเพื่อสนับสนุนอัลบั้มหรือ
ทัวร์ในขณะนั้น ของวงดนตรีแต่ละคณะที่ได้ทำสัญญาหรือขออนุญาติอย่างเป็นทางการกันไว้
แต่ว่ากฏระเบียบตรงนี้คงไม่รัดกุมหรือว่าอะไรก็ไม่ทราบล่ะครับ ผลงานเรดิโอโชว์ มันสามารถเดินทางมาอยู่ในมือของนัก
เก็บสะสมหลายๆ คนได้ ซึ่งถ้าให้ประมาณตัวเลขของแต่ละโชว์ก็ไม่น่าจะเกิน 300 ชุด ต่อการผลิตรายการหนึ่งครั้งครับ
แล้วรายการที่ส่วนมากจะได้รับความนิยมที่สุดก็คือ การบันทึกการแสดงสด นี่แหละครับ เพราะเป็นคอนเสิร์ตที่ทันต่อเหตุ
การณ์ บางคณะยังไม่เคยมีผลงานในแบบ live album บางทียังต้องมาฟังกันทางวิทยุนี่เอง แล้วส่วนใหญ่รายการก็โดนอัด
เทปทั้งนั้น บางคนก็เก็บไว้ฟังเอง พวกพ่อค้าก็ทำแผ่นบู้ทเล็คกันไป ใครอยากลงทุนหน่อยก็ต้องตามหาซี้อต้นฉบับให้ได้
เพื่อนำมาก็อปทำแผ่นบู้ทเล็คคุณภาพเสียงดีๆ นักสะสมประเภท completist ของวงดนตรีต่างๆ ก็ต้องมีอยู่ในคอลเล็คชั่น
เหมือนกันแทบทุกคน
ครั้นพอมาถึงยุคที่สามารถอัดแผ่นซีดีได้เองแล้ว คุณภาพเสียงของผลงานประเภทบู้ทเล็คเลยมีเสียงดีขึ้นด้วยเป็นส่วนมาก
เพราะการอัดรายการลงแผ่นซีดีเปล่านั้น เสียงไม่ได้ "ดร็อพ" ลงซักเท่าไหร่ เปิดกี่ครั้งก็ยังให้ซาวด์ที่ชัดเจนเหมือนเดิม
บางคนที่ไม่ซีเรียสมาก พอมีแผ่นซีดีก็อปให้ฟังแล้วก็เลิกลากันไป ไม่ได้สนใจที่จะเก็บสะสมต้นฉบับก็มีมากครับ ราคาที่ซื้อ-ขาย
ในปัจจุบันจึงตกลงบ้าง แต่ก็ยังไม่แน่นอน มัน ผีเข้าผีออก น่ะครับ ฟันธงไปเลยคงจะไม่ได้ ขึ้นอยู่กับเหตุผลหลายๆ อย่าง ซึ่งผม
คงไม่ต้องบอกรายละเอียดในที่นี้ เพราะมันจะทำให้บทความยาวจนเกินไป
แผ่นบู้ทเล็คตั้งแต่ยุค 70's เป็นต้นมาที่มีเสียงแบบ SBD นั้น ผมบอกให้ทราบกันเลยว่า ส่วนใหญ่มาจากรายการของ เรดิโอโชว์ แทบ
ทั้งนั้น และด้วยสาเหตุนี้เอง ในระยะหลังๆ ผมจึงไม่ซื้อแผ่นบู้ทเล็คมาเก็บสะสมอีก
ผมว่าอธิบายคร่าวๆ เช่นนี้คงพอเข้าใจนะครับ และพวกแผ่นเรดิโอโชว์ ที่ผมนำมาลงให้ดูนี่จะเป็นรายการบันทึกการแสดงสด
เสียเป็นส่วนใหญ่ ซึ่งในรายการจะไม่ค่อยบอกวันที่ที่ทำการบันทึกเสียงหรอกครับ จะบอกแต่สถานที่ และ เมือง รวมทั้ง ปี
ด้วยในบางโอกาศ
มันขึ้นอยู่กับบรรดาพวกแฟนเพลงพันธุ์แท้ที่ต้องหมั่นศึกษาหาข้อมูลกันเองทั้งนั้น แล้วลองคิดดูซิครับว่าตั้งแต่ ต้นยุค 70's เป็น
ต้นมา สมัยยังไม่มีอินเตอร์เน็ท พวกเค้าไปได้รายละเอียดมาจากไหนกัน? ...ผมว่ามันหายากจริงๆ นะครับ สำหรับข้อมูลเหล่านี้ถ้า
ไม่มีทัวร์โปรแกรมถืออยู่ในมือ
ผมว่าการที่วงดนตรีแต่ละคณะตกลงปลงใจให้ทำการบันทึกเสียงระหว่างแสดงสดอย่างเป็นทางการมันก็ประหยัดเงินให้ทางวง
ไปด้วย เพราะเท่าที่เห็นมา พวกเพลงโบนัสแทร็คแบบไล้ฟ์เวอร์ชั่น หรือ การสัมภาษณ์ ก็มักจะมาจาก รายการพิเศษ ที่เรียก
ว่า เรดิโอโชว์ นี่อีกนั่นแหละครับ
ส่วนลิขสิทธิ์ของโชว์จะเป็นของทาง วงดนตรี หรือว่า บริษัท อันนี้ก็สุดแล้วแต่สัญญา ซึ่งผมคงไม่เจาะลึกไปกว่านี้ครับ เอาเป็น
ว่า รายการทุกรายการ ถูกต้องอย่างเป็นทางการ และ เป็นไปตาม ครรลองของ ธุรกิจดนตรี ทุกอย่างก็แล้วกัน
หากใครอ่านแล้วยังต้องการทราบอะไรอีก ก็ถามมาได้เลยครับ ผมจะตอบเพิ่มเติมให้...ไม่ต้องเกรงใจ
ThaiProg
