Thai Progressive Rock Community

ตามหัวข้อล่ะครับ เราจะจำแนกแยกได้อยางไร แล้วที่มันว่าเป็นร็อค ร็อคแอนด์โรล์ ป็อปร็อค บูลร็อค บัลลาดสต์ร็อค โปรเกสซีฟร็อค แล้วยังคราสสิคร็อคอีก และอีกมากมาย มันใช้อะไรเป็นบรรทัดฐานในการแยกประเภทครับ ใช้ยุคสมัย การแต่งตัว หรืออะไรยังไง ???(ยัง งงๆ และยังคงจะ งง อยู่ต่อไป ถ้าท่านไม่ชี้แนะ)

สำหรับผมไม่ใช้หลักอะไรเลย ใช้การฟัง และจำเอาครับ

การฟังที่ว่าคือ จังหวะ ใช้ใหมครับ(แต่ผมก็ยังไม่ค่อยเข้าใจอยู่ในที)

ใช้ความรู้สึกเอาครับ

หาข้อมูลแล้วไปหามาฟังหลายๆแนวเดี๋ยวก็แยกออกเองล่ะครับ  :)

อ่าครับ จังหวะ นั้นมัน?? เอาล่ะฟังไปสักวันหนึ่งคงแตกฉาน

ฟังมากๆ ก็จับได้เองครับ

ถ้าฟังเยอะๆ ฟังมากๆ ฟังไปเรื่อยๆ ก็จะเรียนรู้ได้เองครับ แต่ขอร้องว่าอย่าจริงจังกับการจำแนกแนวเพลงมากเกินไำปนะครับ เดี๋ยวคิดมาก จะฟังเพลงไม่มีความสุขเอานา  ;)

มาตราฐานมันไม่มีหรอก

นักดนตรีก็แค่เล่นอย่างที่อยากเล่น เล่นในสิ่งที่ตนเองสื่อสารกับคนฟังได้มากที่สุด
ไม่มานิยามหรือจำกัดความตัวเอง ว่าฉันต้องเป็นอย่างนี้ๆนะ

มันเป็นเรื่องของคนฟัง นักวิจารณ์ ที่เอามาจัดหมวดหมู่ แยกแยะ(แบ่งแยก?) ให้อ้างอิงได้ง่ายขึ้น(หรืองงหนักกว่าเดิม?)

เห็นบางคนมานั่งเถียงกันแทบตายเรื่องแนวดนตรี
เห้ย แนวนี้เจ๋งกว่าแนวนี้ แนวนี้มันต้องเป็นอย่างนี้ ...ก็เออตลกดี

...เอาเป็นว่า ตามทุกท่านที่กล่าวมา (ไม่ได้ช่วยอะไรเลยตู)(- -")
 

หากเราฟัง rock บ่อย เราก็แยกออกนี่แหละคือ rock
หากเราฟัง pop บ่อย เราก็แยกออกนี่แหละคือ pop
หากเราฟัง metal บ่อย เราก็แยกออกนี่แหละคือ metal
หากเราฟัง jazz บ่อย เราก็แยกออกนี่แหละคือ jazz

สรุปก็คือ ยิ่งฟังบ่อยเท่าไหร่ ยิ่งฟังหลายแนวเท่าไหร่ หาข้อมูลมากเท่าไหร่ ยิ่งแยกได้ง่ายขึ้นครับ  :)

มาสรุปให้เห็นเป็นข้อๆ ง่ายขึ้นครับ

สิ่งที่พอจะสามารถจำแนกแนวทางของดนตรีได้นั้น ประกอบด้วย
1. จังหวะ ในที่นี้อาจหมายถึงจังหวะพื้นๆ ที่เราได้ยินกันทั่วไป รวมถึง Time Signature ที่ซับซ้อน ยกตัวอย่างเช่น เพลงบลูส์มักใช้จังหวะ 12/8 เพลงวอลซ์เป็น 3/4 เพลงป๊อบร็อคทั่วๆ ไป มักเป็น 4/4 โปรแกรสสีฟมักมีสัดส่วนแปลกๆ ที่คนเค้าไม่เล่นกัน เช่น 6/8 7/8 แต่ไม่ได้หมายความว่า เพลงที่มี Time Signature ตามที่ว่า จะต้องเป็นแนวนั้นๆ เสมอไปหรอกนะครับ เพลงป๊อบที่เป็น 3/4 ก็มีมากมาย หรือบางที 3/4 ก็ใช้ในเพลงฮาร์ดร็อคเสียด้วยซ้ำ แต่อย่างไรก็ดีเราก็พอจะใช้มันจำแนกได้บ้าง
2. สเกล ทางเดินโน๊ตที่ใช้ พวกนี้ก็พอได้อยู่ แต่ก็ไม่ค่อยชัดเจนเท่าไหร่ เพลงบลูส์มักจะใช้ Blues Scale หรือ Minor Pentatonic พวกกีตาร์ฮีโร่นีโอคลาสสิคมักใช้สเกลแปลกๆ เช่น Yngwie เป็นต้น แต่ก็เช่นกัน คือมันไม่ตายตัวหรือมีสูตรชัดเจน บางทีพวกเพลงบลูส์หรือแจ๊สอาจเอาสเกลแปลกๆ ไปใช้เพื่อสร้างสุ้มเสียงใหม่ๆ ให้แตกต่างและแหวกแนวก็ได้
3. ทางเดินคอร์ด (Chord Progression) ยกตัวอย่างง่ายๆ ว่า ถ้าเราเห็นทางเดินคอร์ดสไตล์ C Am Dm G เราพอเดาได้ทันทีว่าเป็นเพลงป๊อบ ถ้าเราเห็น A7 D7 E7 เราพอเดาได้ว่าเป็นบลูส์ ถ้าเราเห็นคอร์ดเพี้ยนๆ แปลกๆ แล้วมีทางเดินคอร์ดที่ซับซ้อนมากๆ เราพอเดาได้ว่ามันอาจเป็นแจ๊สหรือโปรแกรสสีฟ เป็นต้น
4. ซาวน์และวิธีการเล่นเครื่องดนตรี อันนี้ชัดเจนมาก ถ้าเราได้ยินเสียงกีตาร์ดิสทอร์ทชั่นดุดัน เกรี้ยวกราว โซโล่รุนแรง เราเดาได้ทันทีว่าเป็นเมทัล ถ้าเราได้ยินเสียงคีย์บอร์ดสร้างซาวน์แบบให้บรรยากาศ มันอาจเป็นแอมเบี้ยนต์ ถ้าเราได้ยินเสียงเบสพ่วงเสียงแตก มันอาจเป็นพวกเพลง New Prog-Alternative อย่าง Muse เราได้ยินเสียงไวโอลิน(หรือฟีดเดิ้ล) คละเคล้าไปกับเสียง Pedal Steel เราพอเดาได้ว่ามันเป็นเพลงคันทรี ถ้าเราได้ยินเสียงทรัมเป็ตเป่าช้าๆ เนิบๆ คลอไปกับเสียงเปียโน เราอาจเดาได้ว่ามันเป็นเพลงของ Miles Davis เป็นต้น
5. การเรียบเรียงและโครงสร้างของตัวเพลง ถ้าเราฟังเพลงแล้วรู้สึกมันยาวๆ พิกลๆ ท่อนโซโล่มันก็ขึ้นๆ ลงๆ เราอาจเดาได้ว่ามันเป็นโปรแกรสสีฟ ถ้าเราฟังเพลงแล้วมีท่อน Verse 1 Chorus 1 Solo Verse 2 Chorus 2  เราพอเดาได้ว่ามันเป็นเพลงป๊อบทั่วๆ ไป

ทั้งนี้ทั้งนั้นทุกอย่างไม่มีกฎตายตัว แถมสมัยนี้แนวดนตรีมีเยอะมาก ก็อย่างว่าแหละครับ คือต้องพยายามฟังมากๆ แล้วเราจะพอรู้เองครับ

เป็นไปตามที่พวกท่านกล่าวมาคือ มันไม่มีกฏตายตัว ไม่มีอะไรจะชี้ชัดจำแนกประเภทได้อย่างตายตัว (เป็นไปตามฉะนี้นี่เอง) หวังว่าสักวันหนึ่งข้าพเจ้าคงจะแตกฉาน แต่ตอนนี้คงไม่ต้องการ ฟังเพื่อเอาความบันเทิงเพื่อเอาสาระ (แยกประภทไปก็คงไม่ได้ช่วยอะไร)อืม..เป็นฉะนี้นี่เอง :P

จริงๆคำว่า Pop อาจไม่น่าเรียกว่าเป็นแนวดนตรีก็ได้ น่าจะไว้เรียกเพลงแนวอะไรก็แล้วแต่ที่ได้ความนิยมในวงกว้างก็เรียก Pop ได้ คือถ้าต่อให้เป็น Nu Metal (ใช่ป่าวหว่า?) อย่าง Linkin Park แต่เพลงดังติดอันดับอย่างนี้ก็เรียกว่าเพลง Pop ได้แต่ไม่ใช่แนวเพลง อย่าง Mariah Carey เป็น R & B แต่ก็เรียกเพลง Pop

ฟังไปก่อนเถอะครับ สักวันมันจะมาเอง แล้วพอวันหนึ่งคุณจะเจอคนที่มาถามคล้ายๆ แบบนี้ คุณก็จะบอกเขาแบบนี้เหมือนกัน

ผมนั่งอ่านอยู่หลายวัน
ถึงจะตระหนักว่า นี่คือปัญหาสำหรับคนฟังเพลง(ใหม่ๆ)อย่างหนึ่ง (-ผมก็เคยเป็น เลยพอจะเข้าใจนะ :))

อันที่จริง ก็เป็นอย่างที่ทุกๆท่าน ตอบมาแหละครับ
"ฟังแล้วจำ, ฟังเยอะๆ, ฟังไปก่อน, ฟังแล้วใช้ความรู้สึก..."
ฟังดูง่ายๆ เหมือนไม่ได้ความกระจ่างใดๆ
แต่จริงๆแล้วนั่นคือ
ถ้าฟังเพลงมากๆ จะไม่สนใจไปเองครับ ว่ามันเป็นเพลงแนวอะไร

พอฟังเพลง จนถึงขั้นเป็น นักฟังเพลงจริงๆ ไม่ใช่ฟังเพลงตามเขาว่า หรือตามกระแส
ในโลกใบนี้จะมีเพลงเพียง 2แนวเท่านั้นเองครับ  (ง่ายไหม :D)
คือ
เพลงที่เพราะ กับ เพลงที่ไม่เพราะ

แล้วเพลง 2แบบที่ว่า ก็เป็นอนิจจังอีก คือไม่แน่นอนทั้งตัวเราเอง และต่อผู้อื่น
เช่นตัวเราว่าเพราะ แต่คนอื่นเขาอาจจะบ่นว่าฟังเพลงอะไรหนวกหู
พอเวลาผ่านไปนานๆ เพลงที่เราเคยชอบ อาจทนฟังไม่ได้ซะเอง เป็นต้น


ทีนี้ ตอบคำถามเจ้าของกระทู้ซะหน่อย เข้าใจว่าการแบ่งประเภทเพื่อที่จะได้สื่อสารกับคนอื่นๆ ได้ง่ายขึ้น
ที่ถามมา ที่จริงก็เรื่องเพลงร็อคเท่านั้น ที่นี่ก็มีกูรูร็อคหลายคน ผมขอตอบแบบชาวบ้านนะครับ

1. ร็อคแอนด์โรล์ อันนี้เป็นพ่อของร็อคทั้งหลาย มี12ห้อง คอร์ด I IV Vวน พวกคนดำ์ว่าเอาเพลงพวกเขามาเร่งจังหวะดื้อๆ สเกลเพนตาโทนิค นับถือชัค เบอรี่เป็นพระเจ้า ถ้านึกอะไรไม่ออก ก็นึกถึงหนังเรื่อง Back to the future ละกัน

2. ร็อค  ต่อจากร็อคโรล์ข้างบน ตัดการวนเวียนคอร์ดที่คนฟังจำทางได้ ตัดหรือเพิ่มจำนวนห้อง ที่คนฟังจับได้อีกนั้นแหละ อาจจะมีท่อนฮุคเพิ่มขึ้นมาแก้เบื่อก็ได้ เสียงต้องเน้นกลอง-เบส เป็นพิเศษ นึกไม่ออก ก็ต้องดูหนังเรื่อง The spinal tap ชัวร์ป้าบ มีครบทุกแนวเพลง (เฉพาะร็อคนี่ มีลูกหลานแตกออกไปอีก 108แนวมั๊ง..)

3. ป็อปร็อค  เหมือน2.ร็อค แต่เน้นท่อนฮุคหรือท่อนแยก ต้องโดน คนฟังต้องจดจำหรือร้องตามได้โดยไม่ต้องใช้ความคิด(มาก)  ก่อนจบ ท่านว่าให้ร้องซ้ำๆ วนไปวนมา จนกว่าผู้ฟังจะทนไม่ได้ ต้องควักตังค์ซื้อหรือโทรไปขอดีเจ

4. บูลร็อค ย้อนกลับไปหา 1. ใหม่ แต่ยึดโครงสร้างความรู้สึกแแบบบลูส์ คือมีบลูส์-โน้ตผ่าน แทบจะเหมือนบลูส์ ต่างกันตรงการเอื้อน(Slur) ทั้งจังหวะและเมโลดี้ ลองฟังเพลงของแกรี่ มัวร์ เทียบกับคุณฟ็อกซ์ดู http://www.thaiprog.net/webboard/index.php?topic=1970.0  ถือเป็นเพลงอกหักฝ่ายชาย(ที่ถือกีต้าร์ ฮา)
ที่จริงก็อยากได้ตังค์เหมือน3. ป็อปร็อค แหละครับ แต่มีฟอร์มมากกว่านิ๊ดนึง..

5. บัลลาดสต์ร็อค ไอ้เจ้าบัลลา์ดร็อคเนี่ยเป็นน้องสาวของ3. ป็อปร็อค อีกที คืออยากดัง อยากเข้าชาร์ทป็อบเหมือนกัน
คอร์ดแนวเศร้าเคล้าไมเนอร์ เล่นในจังหวะช้าถึงปานกลาง เรียกว่าเป็นเพลงอกหักฝ่ายหญิง เช่น Total Eclipse of the Heart ของ บอนนี่ ไทเล่อร์ แต่พักหลังๆนี้ พวกร็อคผู้ชายก็มาหากินแนวนี้จนโด่งดังแทบทุกวง (Styx, Jouney, Scorpion และ jonas bros. -เกี่ยวไหมเนี่ย :))
 
6. โปรเกสซีฟร็อค คือ2. ร็อค ที่ตรงข้ามกับ3. ป็อปร็อค คือเปลืองความคิดว่างั้นเถอะ ถึงจะเข้าใจในความงาม และความไพเราะ
(โปรดเข้าเว็บนี้บ่อยๆ เดี๋ยวก็รู้เอง)

7. แล้วยังคราสสิคร็อคอีก อันนี้หมายถึง ร็อคคลาสสิครึเปล่า ซึ่งหมายถึงเพลงร็อคที่ผ่านการยอมรับว่าเยี่ยนเป็นอมตะ
คลาสสิคร็อค คือเพลงร็อคที่แข็งกระด้าง มาผสมกับความละมุนของเพลงคลาสสิคได้อย่างลงตัวในส่วนผสมที่ขัดแย้ง นิยมเครื่องดนตรีอคูสติค และมักจะเป็นวงจากยุโรป ที่เคยเล่นเพลงคลาสสิคมาก่อน ลองตามกระทู้ของคุณปีศาจลายครามดูนะครับ

8. และอีกมากมาย ไอ้นี่แหละครับ ตัวทำให้งง
อย่างเพลง Bohemian ของควีน หรือ Kilroy Was Here ของ สติกซ์ ก็เรียกเป็น ร็อคโอเปร่า ทำไมไม่ถือเป็นโปรก เพียงแค่พวกเขาเคยร้องเพลงแนวร็อคอ่อนๆ หรือเพลงป๊อบมาก่อนกระมัง

นี่แหละที่ทำให้ คนที่ไม่ได้ตามลายแทง หรือไม่ได้สนใจว่าศิลปินคนนั้น มีการเริ่มต้นอาชีพที่เขารักอย่างไร จะเกิดความสับสน เพราะยุคนี้การข้ามพรมแดน(Cross-Over)ทางด้านดนตรี มีเยอะมาก จนเป็นเทร็นด์ไปแล้วครับ แถมมีการตั้งชื่อให้กับแนวเพลงของตัวเองเสียอีก  :P

แต่ผมก็ยังยืนยันคำเดิมในแบ่งประเภทเพลง คือ
"เพลงที่เพราะ" กับ "เพลงที่ไม่เพราะ"
แล้วก็ออกไปหามา "ฟัง" กัน
จะว่า มันก็เหมือนๆกับ การกินข้าว อ่านหนังสือ สอบ ทำงาน ถ่าย อย่างว่า นอนพักผ่อน ฯลฯ แหละเนาะ
-อะไรที่มันมากไปก็ไม่ดีทั้งนั้น-

(ดีแต่แนะนำคนอื่น ล่อซะยาวเลยนะเอ็งไอ้ผีฯ)

และถึงแม้ว่าเพลงที่เราฟังจะไม่ใช่เพลงเพราะ แต่ก็ไม่จำเป็นเสมอไปว่้ามันจะเป็นเพลงที่เราไม่ชอบ ซะงั้นอีก!!??  ก็...อย่างเวลาที่ผมฟังพวก Death Metal หรือ Drone Ambient มันก็ยากที่จะพูดนะว่ามันเป็นเพลงเพราะ คือมันไม่จรรโลงหูเอาเสียเลย แต่ฟังไปฟังมากลับชอบ ก็ชอบในความไม่เพราะของมันนั่นแหละ 5555+

อ่ะ เหมือนกัน
เพลงบ้าๆชอบ สนุกดี

อุ๊ย..งานเข้า แหะๆ
งั้นขอเปลี่ยนคำพูดใหม่ก็ได้จ้ะ
นะนะ น่า..นะ

"พอฟังเพลง จนถึงขั้นเป็น นักฟังเพลงจริงๆ ไม่ใช่ฟังเพลงตามเขาว่า หรือตามกระแส
ในโลกใบนี้จะมีเพลงเพียง 2แนวเท่านั้นเองครับ  (ง่ายไหม ยิ้มกว้างๆ)
คือ เพลงที่ชอบ กับ เพลงที่ไม่ชอบ"

ลืมคิดไปว่า ความเพราะ(ไพเราะ)นั้น มันมีมาตรวัดเป็นสากลแล้ว ในระดับหนึ่ง

สิ่งที่คนเราเห็นเหมือนกัน(ความไม่เพราะ) ยังมีความชอบไม่เหมือนกัน
แล้วนับประสาอะไรกับ สิ่งที่เห็นไม่เหมือนกันละ จะมิยิ่งไปกันใหญ่หรือ

เห็นด้วยครับ

ฟังเพลง ใช้แค่ หู กับหัวใจ 2 อย่างพอครับ อย่าไปเอาทฤษฎีอะไรมาก

ความรู้สึกมาเป็นอันดับแรกครับ
รีวิวของสำนักต่าง ๆ เอามาพิจารณารอง ๆ ลงมา
ตามด้วยการที่คนอื่น ๆ ที่ไำม่ใช่โปรเฟสชันนัลรีวิวเวอร์ (บล็อกเกอร์ , คนที่คุยด้วยในวงกาแฟ วงเหล้า ฯลฯ) เป็นซีวิวรีพอร์ท ฮ่า ๆ

แต่บางทีก็เชื่อซีวิว-คนฟังเพลงทั่วไป มากกว่าโปรเฟสชันนัลนะ  :D

แปลกดีเหมือนกัน บางทีเวลาได้ฟังงานเพลงบางชุด โดยที่ยังไม่ได้อ่านคำวิจารณ์จากใหนมาก่อน ฟังดูก็รู้สึกชอบมากๆๆๆ แต่พอมาลองอ่านคำวิจารณ์ต่างๆทีหลัง กลับกลายเป็นว่าอัลบั้มนี้โดนด่าเปิดเปิงเลยซะงั้น แบบนี้แสดงว่าเราหูไม่ถึงรึเปล่านะ- -" (เช่นอัลบั้ม Ram it Down ของ Judas Priest, Aura ของ Asia, Caught in the Light ของ Barclay James Harvest และ Marbles ของ Marillion เป็นต้น)

อย่าไปสนใจเสียงวิจารณ์เลยครับ ถ้าให้ผมอ่านวิจารณ์ ผมชอบอ่านจากพวกแฟนพันธ์แท้ๆวงนั้นๆที่บางคนฟังหลายๆรอบหรือหลายๆเดือนค่อยมาวิจารณ์ยังจะดีกว่า พวกนี้ใกล้ชิดงานศิลปินวิจารณ์ได้ลึกกว่าเยอะ แต่เอาจริงๆฟังเองตัดสินใจเองคือดีที่สุดแล้วครับ

เคยเห็นพวกเซียนวิจารณ์ที่พอดังหน่อยก็วิจารณ์กันแบบยังกับแตกฉานไปเสียทุกวง ผมว่าพวกนี้ฟังรอบสองรอบก็วิจารณ์หยั่งกับฟังมาสิบรอบ บางคนฟังอัลบั้มใหม่ๆวันละสี่ห้าอัลบั้ม แล้วจะให้เชื่อถือบทวิจารณ์แบบฟังลวกๆได้หรือครับ หลายๆอัลบั้มต้องใช้เวลาหลายวันหรือหลายเดือนกว่าจะเริ่มเข้าถึงได้