Thai Progressive Rock Community

เวลา set up ลำโพง มักมีปัญหามาก เรื่องตำแหน่งที่วางลำโพง เปลี่ยนตำแหน่งลำโพงนิดเดียว เสียงเปลี่ยนไปมาก

  สำหรับผม เพลงที่ใช้ประจำคือเพลง

1. Mark Knopfler_Speedtime at Nazareth
2. Peter Gabriel_Sky Blue
3. John Fogerty_Soda Pop
4. Pink Floyd_Another Brick in the Wall Part I
5. Eagles_Hotel California (Version Hell Freeze Over)

แล้วจะมาต่อครับ

ของผมมีสามชุดครับ

1. Janis Ian - Breaking Silence
2. Linda Ronstadt - Simple Dreams
3. Eloy - Dawn

ชุดที่สามข้างต้นนี้ แม้เป็นเพลงร็อคก็จริง แต่บันทึกเสียงยอดเยี่ยมมาก ผมฟังจนจำเครื่องดนตรีแทบทุกชิ้นตลอดจน sound effects ที่แฝงอยู่ในเพลงได้เกือบหมด เช่น เสียงฝน เสียงฟ้าผ่า ว่าปกติมันจะไปโผล่ออกลำโพงข้างไหน นอกจากใช้เซ็ตลำโพงแล้ว ยังใช้เซ็ตอัพหัวเข็มด้วยครับ

ผมเลือกอัลบั้มThe Dave Brubeck Quartet/Time Out ในเพลงTake Five
อัลบั้มSantana/Abraxas ในเพลงSe a Cabo
อัลบั้มEAGLES/Hell Freezes Over(XRCD) ในเพลงHotel California
ทั้งสามเพลงสามอัลบั้มนี้ผมเอาไว้ฟังเสียงกลองครับ
อัลบั้มJennifer Warnes/The Hunter ในเพลงWay Down Deep เพลงนี้เอาSet เสียงเบสครับ
อัลบั้มKari Bremnes/Norwegian Mood เพลงในอัลบั้มนี้เอาไว้ฟังเสียงร้อง
อัลบั้มPink Floyd/The Daek Side of the Moon ในเพลงTimeกับเพลงMoneyผมใช้ฟังเสียงโลหะกระทบกัน
และฟังปลายเสียงแหลมด้วยครับ ยังมีอีกหลายๆอัลบั้มที่ไม่ได้กล่าวถึงอีกครับ

แผ่นที่เพื่อนผมชอบใช้ เวลาเชิญมา  set up ลำโพง  ก็มี

1. Eagles_Hell Freeze Over
2. Nora Jones_Come Away With Me
3. Pink Floyd_The Wall
4. BurmesterII
5. ไช่ฉิน
6. Jennifer Warnes_Hunter

จริง ๆ แล้วผมเห็นว่าในเรื่องแผ่นซอฟต์แวร์ที่เอาไว้เซ็ตระบบเครื่องเสียงเนี่ย มันไม่จำเป็นที่จะต้องใช้แผ่นอย่างที่พวก audiophile หรือร้านขายเครื่องเสียงเขาใช้กันหรอกครับ บางทีซื้อแผ่นพวกนี้มาใช้หรือฟัง เพลงที่เราได้ยินมันก็เป็นเพลงที่ไม่ค่อยจะเป็นเพลง หรือเป็นเพลงที่เราไม่ชอบหรือไม่ใช่แนวที่เราฟังอยู่ ผมว่าหาแผ่นอะไรก็ได้ที่บันทึกเสียงไว้ดีพอสมควรและเป็นแผ่นที่เราชอบฟัง -- ฟังหลายเที่ยวจนขึ้นใจว่าเสียงร้องเสียงดนตรีชิ้นใดมันอยู่ตรงไหน -- เท่านี้ก็คงจะเพียงพอแล้วที่จะเอาไว้เซ็ตลำโพง -- อันนี้เป็นความเห็นส่วนตัวของผม เพราะผมเล่นเครื่องเสียงโดยไม่ปฏิบัติตามหลักของพวก audiophile อย่างเป๊ะ ๆ หรอกครับ

เรื่องการSet ระบบเสียงของชุดซีสเต็มนั้น ตัวแผ่นซอฟต์แวร์เป็นสิ่งสำคัญที่สุดเลยครับ  ถ้าหากแผ่นซอฟต์แวร์บันทึกเสียงมาไม่ดีแล้ว
เราก็ไม่สามารถเอาแผ่นซอฟต์แวร์นั้นมาฟังอ้างอิงได้ครับ  ต้องยอมรับว่าแผ่นซอฟต์แวร์พวกAudiophile เป็นต้นทางที่เอื้อต่อการSet Up
ชุดซีสเต็มมากกว่า เพราะแผ่นพวกนี้จะเน้นการบันทึกเสียงมาอย่างดีแต่ก็ไม่ได้หมายความว่าแผ่นซอฟแวร์ที่พวกเราฟังๆกันอยู่จะบันทึกเสียง
มาไม่ดีทั้งหมด บางแผ่นก็บันทึกมาดีเช่นกัน ส่วนพวกแผ่นAudiophile อย่างไปมองว่าเป็นแผ่นที่ไม่ได้มีไว้ฟังเพลงอันนั้นเป็นพวกแผ่นทดสอบ
ระบบเสียงที่ไม่ได้เน้นเป็นเพลงอาจจะเป็นแค่เสียงกลองหรือเสียงอะไรก็แล้วแต่ ที่เอามาอ้างอิงกับระบบเสียงได้ แผ่นAudiophile ดีๆมีมากมาย
แต่อาจจะไม่ได้เป็นแนวเพลงอย่างที่พวกเราชอบ 

เพลงที่ใช้ทดสอบ จะเป็นเพลงที่มีลักษณะพิเศษ เช่น มีเสียงความถี่ต่ำมาก หรือมีเสียงพิเศษที่เพลงอื่นไม่มี
  การบันทึกเสียงมีความสำคัญมาก มักจะเลือกใช้เพลงที่บันทึกมาดีมาก
   อีกเรื่องคือความคุ้นเคย ฟังจนจำได้ เมื่อนำไปใช้เปรียบเทียบเสียงจะบอกความแตกต่างกันได้

  เพลงอย่างเช่น Sky Blue ของ Peter Gabriel  และMark Knopfler_Speedtime at Nazareth จะมีเสียงความถี่ต่ำมาก ซึ่งเป็นปัญหาสำหรับลำโพงมีมีเบสเยอะ ผมชอบใช้ในการทดสอบ

ผมเห็นว่าสุดท้ายทุกอย่างมันอยู่ที่ "หู" ของเราอย่างเดียวครับ บางทีเซ็ตไปเซ็ตมา ขยับเข้า ขยับออก หน้า หลัง ซ้าย ขวา ทำตามสเป็คที่คุ่มือบอกและตามที่คนอื่นแนะนำทุกอย่าง -- มันก็ยังไม่ได้ และยังไม่ลงตัวอยู่ดี -- แต่ถ้าทำเพี้ยนหรือแหวกแนวไปจากที่เคยปฏิบัติกันสักนิด แล้วเสียงที่ได้มันถูกหูและถูกใจเรา นั่นแหละครับ ผมว่าน่าจะโอเคแล้ว -- การเล่นเครื่องเสียง ไม่น่าจะมีกฏเกณฑ์อะไรที่ตายตัวเสมอไป

อย่างเรื่องแผ่น audiophile ที่ใช้ในการติดตั้งหรือทดสอบระบบเครื่องเสียงนี่ แต่ก่อนผมเคยมีหลายแผ่น และต่อมาก็ได้ขายทิ้งไปแล้ว เพราะไม่รู้จะเก็บเพลงที่เราไม่รู้จักหรือไม่ชอบฟังไว้ให้รกบ้านทำไม สู้ใช้แผ่นที่บันทึกเสียงดีพอประมาณและฟังจนคุ้นเคยมากแล้วไม่ดีกว่าหรือครับ

คราวก่อนบอกไปแล้ว 3 แผ่น ตอนนี้นึกขึ้นได้อีกสองแผ่นครับ

1. The Moody Blues - On the Threshold of a Dream (Super Disc LP)
2. Pink Floyd - Dark Side of the Moon (MFSL LP)

  คุณอั๋นประสบการณ์เยอะจริงๆ

  ของผมไม่เรียกว่าเป็นการเซ็ทอัพนะครับ แต่เป็นการหาตำแหน่งวางลำโพง
  ให้ได้เสียงถูกใจเราที่สุด ตอนที่เล่นแผ่นเสียงอยู่ผมจะใช้แผ่นที่ฟังบ่อยๆ
  เปิดเพื่อขยับลำโพง เช่นแผ่น
  แป๊ะขายขวด  - คาราบาว
  เมดอินไทยแลนด์  - คาราบาว
  Rumours   - Fleetwood mac
  A night a the opera    - Queen
  Breakfast in america   - Supertramp
  Led zeppelin II
  Deja vu       - CSN&Y

  ตอนหลังที่มาเล่นซีดีใช้แผ่นที่ใช้เทสเสียงโดยตรงที่เป็นฉบับภาษาไทยครับ
  แต่ก็ไม่ติดยึดเท่าไหร่ ฟังไปขยับไปอยู่เรื่อยแล้วแต่อารมณ์มากกว่า

แผ่นเสียงของวงคาราบาวทั้งสองชุดยังเก็บไว้หรือเปล่าครับ
ถ้ายังอยู่เวลานี้ขายเก็บเงินไว้เป็นทุนเพิ่มงบหน่อยเปลี่ยนลำโพงใหม่ได้เลยนะครับ

 ตอนนี้ไม่อยู่แล้วครับ  ขายไปนานแล้วพูดแล้วก็เสียดายเพราะตอนขายไม่รู้ราคาที่เล่นกัน
 นอกจากสองชุดนี้แล้วผมยังมี ท.ทหารอดทน กับกัมพูชาด้วย  :'(

สูตรที่ค่อนข้างตายตัวของการเซ็ตลำโพงที่บ้านผม ระยะห่างระหว่างลำโพง ซ้าย-ขวา 176-180 ซม. ระยะห่างวัดจากหน้าตู้ลำโพงถึงผนังหลังตู้ลำโพง 150 ซม. จะโทอิน (ตั้งลำโพงทำมุมเอียงเล็กน้อย) หรือไม่โทอิน ดูเหมือนจะไม่มีผล เพราะเคยลองแล้ว สารภาพตามตรงว่าฟังไม่ออก คือหนึ่ง ห้องของผมไม่ใช่ห้องฟังที่ดี เพราะไม่ได้ปรับ acoustic (ต้องลงทุนเยอะ) และสอง ผมไม่มีหูอย่างที่พวก audiophile เขามีกัน คือผมฟังเพลงเพื่อความเพลิดเพลิน แก้เหงา ไม่ใช่ฟัังเพื่อดูว่าเสียงร้อง เสียงเครื่องดนตรีชิ้นนั้นชิ้นนี้ไปโผล่ตรงลำโพงซ้าย ลำโพงขวา หรืออยู่ตรงกลางระหว่างลำโพง ฯลฯ ฟังแบบนี้สุขภาพจิตเสื่อมเปล่า ๆ ครับ (ฮ่า) เปลี่ยนเรื่องดีกว่า อัลบั้มชุดนี้ก็ดีนะครับ เปิดอัดหนัก ๆ ช่วงดนตรีโหมกระหน่ำกระแทกกระทั้นวูฟเฟอร์สะท้านสะเทือนถึงหน้าอกหน้าใจดีแท้ ถ้าเครื่องเสียงและลำโพงของใครไม่ "ถึง" จริง ผมว่าฟังผลงานชุดนี้ได้อรรถรสไม่เต็มที่ครับ

เครดิตภาพ www.vangelismovements.com

(http://www.vangelismovements.com/MaskFrontB.jpg)

ลำโพงในห้องนั่งเล่นนั่งฟังของผมตั้งอยู่ห่างออกมาจากผนังห้อง 90 ซม. ซึ่งถือเป็นระยะที่ฟังเพลงแล้วผมรู้สึกว่าโอเคที่สุด เพราะเสียงเบสส์ไม่บวมหรือบางจนเกินไป ระยะห่างระหว่างลำโพงก็ประมาณ 176-180 ซม. ตั้งหน้าลำโพงตรง ไม่เอียงหน้าลำโพงในลักษณะ โท อิน (toe in) เพราะถ้า โท อิน ดูแล้วไม่สวย (ฮา) และฟังแล้วแทบไม่เห็นผลอะไรเลย หนำซ้ำเวทีเสียงฟังดูแคบลงด้วยซ้ำ เพราะผมไม่ได้นั่งฟังอยู่ตรงกลางระหว่างลำโพงตลอดเวลา ชอบนอนฟังมากกว่า เมื่อช่วงวันหยุดปีใหม่ที่ผ่านมา ผมหยิบเอาแผ่นเสียงสองชุดมาฟัง ชุดหนึ่งเป็น Italian progressive rock ชื่อชุด 1998: La Storia Di Sabazio (1973) ของ Triade และอีกชุดหนึ่งเป็น French progressive rock ผลงานของ Pulsar ชุด The Strands Of The Future (1977) อันที่จริงผมฟังผลงานทั้งสองชุดนี้มาหลายครั้งแล้ว แต่เพิ่งสังเกตว่าเสียงฟาดฆ้อง (gong) ไล่จากลำโพงด้านหนึ่งไปยังอีกด้านหนึ่ง ไป มา จนหางเสียงฆ้องค่อย ๆ จางหายไป ทำได้ดีจริง ๆ หรืออาจจะเป็นเพราะผมใช้เครื่องเล่นแผ่นเสียงและหัวเข็มที่ดีขึ้นกว่าแต่ก่อน เสียงที่ว่านี้ก็เลยฟังดูชัดเจนขึ้นไปด้วยก็เป็นไปได้ครับ

เครดิตภาพ www.vintageprog.com

(http://www.vintageprog.com/pulsar2.jpg)  (http://www.vintageprog.com/triade.jpg)

เพลง Dreamer ในอัลบั้ม Crime Of The Century (1974) ของ Supertramp ก็เหมาะนะครับ เพราะช่วงกลางเพลงเสียงร้องประสานโผล่ออกลำโพง เดี๋ยวก็ข้างซ้าย เดี๋ยวก็ข้างขวา สลับกันไปมา น่าสนใจครับ

ขอแนะนำ Spanish Harlem รวมทั้งเพลงอื่น ๆ ในอัลบั้ม The Raven ของ Rebecca Pidgeon
ว่ากันว่า นี้คือสุดยอดอัลบั้มชุดหนึ่งซึ่งเป็นที่หมายปองของเหล่า audiophile และแผ่นเสียงก็ราคาแพงยิ่งนัก
เสียงเปิดโปร่ง สะอาด เสียงร้องชัดเจน บาดลึกสะท้านถึงรูขุมขน เหมาะที่จะใช้ set up ลำโพงหรือทดสอบเครื่องเสียงได้เป็นอย่างดี
ไม่เชื่อลองฟัง Spanish Harlem เพลงเก่าของ Ben E. King ดู แต่นี่เป็นเวอร์ชั่นของ Rebecca Pidgeon ซึ่งเธอก็ทำได้ดีมากเสียด้วย ขอบคุณ YouTube ครับ

https://www.youtube.com/watch?v=_RMTEWsGGEg