Thai Progressive Rock Community

ผมจำได้ว่าเคยพูดถึงแผ่นเสียงญี่ปุ่น (Japanese pressed records) และแถบโอบิ (Obi strips) ไปหลายครั้งแล้วในกระทู้เรื่อง "พูดคุยเกี่ยวกับแผ่นเสียง" และคิดว่าน่าจะพูดถึงเรื่องนี้อีกต่อไปหลายครั้ง ประกอบกับ (เท่าที่ทราบ) ไม่เคยมีการตั้งกระทู้เฉพาะเกี่ยวกับแผ่นเสียงญี่ปุ่น (และโอบิ) มาก่อน จึงเห็นสมควรแยกกระทู้ประเด็นนี้ออกมาต่างหาก ว่ากันเฉพาะเรื่องแผ่นเสียงญี่ปุ่นกับโอบิ (obi strips) ไปเลย ใครมีความคิดเห็นอย่างไรเกี่ยวกับเรื่องนี้ก็ว่ามา หรือใครมีรูปแผ่นเสียงญี่ปุ่น (และโอบิ) จะเอามาลงเอามาอวดก็ขอเชิญได้เลยครับ

ผมมีเรื่องจะพูดเกี่ยวกับแผ่นเสียงญี่ปุ่นและโอบิ (obi strip) อยู่พอสมควร แต่ไม่ทราบจะเริ่มต้นอย่างไรดี เอาเป็นว่า ตามที่คนเล่นแผ่นเสียงทั่วไปโดยมากทราบกันดี ญี่ปุ่นเป็นประเทศหนึ่งในโลกที่มีชื่อเสียงในการผลิตแผ่นเสียงมาช้านานแล้ว ไม่แพ้สหรัฐอเมริกาและประเทศอื่น ๆ ในยุโรป เช่น อังกฤษ เยอรมนี ฮอลแลนด์ เป็นต้น แผ่นเสียงที่ผลิตในประเทศญี่ปุ่นมีเอกลักษณ์เป็นของตนเองที่บ่งบอกว่า "นี่คือแผ่น (เสียง) ญี่ปุ่น" นั่นก็คือแถบโอบิ หรือ obi strip นั่นเอง โอบิ (obi) เป็นภาษาญี่ปุ่น แปลเป็นภาษาอังกฤษว่า sash ซึ่งแปลเป็นไทยต่อมาอีกทีว่า "แถบคาด สายคล้อง สายสะพาย" อะไรทำนองนี้ รากเดิมมาจากสายหรือแถบผ้าคาดชุดกิโมโนของชาวญี่ปุ่น แต่ต่อมา obi มีความหมายและการใช้งานกว้างขึ้น คือ เป็นแถบกระดาษที่มีข้อความเป็นภาษาญี่ปุ่นระบุข้อมูลเบื้องต้นเกี่ยวกับสินค้าที่โอบินั้นใช้คาดอยู่ โอบิ นอกจากจะใช้คาดมุมปกนอก (jacket) ของแผ่นเสียงแล้ว ยังใช้คาดสินค้าอย่างอื่นด้วย เช่น หนังสือ แผ่นดีวีดี วีดิโอเกม ฯลฯ ซึ่งผลิตที่ประเทศญี่ปุ่น ดังนั้น สินค้าที่มีแถบโอบิคาดอยู่ พอมองปร๊าดเดียวก็รู้ได้ทันทีเลยว่า นี้คือสินค้าที่ผลิตในประเทศญี่ปุ่น ความสำคัญเบื้องต้นของโอบิจึงอยู่ตรงที่เป็นสิ่งระบุเมื่อแรกเห็นให้ผู้คนทั่วไปหรือลูกค้าทราบว่า นี้คือสินค้าของญี่ปุ่น -- ลองคิดดูง่าย ๆ หากแผ่นเสียงญี่ปุ่นแผ่นใดไม่มีแถบโอบิหรือโอบิขาดหายไป เมื่อนำไปวางรวมกับแผ่นเสียงที่ผลิตจากประเทศอื่น ๆ (อัลบั้มเดียวกัน) เช่น สหรัฐอเมริกา อังกฤษ เยอรมนี ฯลฯ ผู้คนที่พบเห็นจะแยกแผ่นญี่ปุ่นไม่ออกจากแผ่นที่ผลิตจากประเทศอื่น ๆ เลย เพราะหน้าปกอัลบั้มแผ่นเสียงเหมือนกันหมด ดังนั้น ความสำคัญอันดับแรกของโอบิสำหรับแผ่นเสียงคือเป็นตัวบ่งบอกหรือระบุเอกลักษณ์ให้รับรู้เมื่อแรกเห็นว่า "นี้คือแผ่นเสียงของญี่ปุ่น (Japanese pressed record)"

ความสำคัญของโอบิ (obi) นอกจากเป็นตัวระบุอัตลักษณ์ของแผ่นเสียงที่ผลิตในประเทศญี่ปุ่น (Japanese pressed vinyl) และเป็นสิ่งที่ให้ข้อมูลเบื้องต้นเกี่ยวกับแผ่นเสียงที่มันคาดอยู่แล้ว ยังมีความสำคัญในการกำหนดความสมบูรณ์ คุณค่าและราคาของแผ่นเสียงด้วย เปรียบเสมือนอวัยวะชิ้นหนึ่งในร่างกายคนเราเลยก็ว่าได้ (ถ้าอวัยวะชิ้นนั้นขาดหายไปก็จะถือว่าร่างกายไม่สมประกอบ) ว่ากันว่าแผ่นเสียงที่ยังมี obi อยู่ถือเป็นแผ่นที่สมบูรณ์และมีราคาแพงกว่าแผ่นที่ไม่มีโอบิอย่างน้อย 1.5 เท่า สมัยก่อนแผ่นเสียงญี่ปุ่นจำนวนมากถูกเจ้าของถอด obi ทิ้งไป ไม่ว่าจะด้วยความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ หรือเป็นเพราะ obi ไปบดบังภาพบางส่วนบนหน้าปกก็ตาม แต่ต่อมาผู้คนและนักสะสมเริ่มตระหนักถึงคุณค่าของ obi เพราะหากแผ่นเสียงแผ่นใดไม่มี obi ก็จะถือว่าไม่สมบูรณ์และราคาจะตกฮวบลงทันที ตอนเล่นแผ่นเสียงใหม่ ๆ ผมไม่ค่อยใส่ใจว่าแผ่นเสียงญี่ปุ่นจะมี obi หรือไม่ ขอให้เป็นแผ่นเสียงที่มีเพลงให้เราฟังก็พอ แต่พอเล่นไปสักพักก็เริ่มสังเกตว่าทำไมแผ่นเสียงที่มี obi ราคาจึงแพงกว่าแผ่นที่ไม่มี obi ก็เพราะ obi เป็นตัวกำหนดความสมบูรณ์และราคาของแผ่นเสียงนั่นเอง และผมก็จะเลือกซื้อแผ่นเสียงที่มี obi เท่านั้น แม้จะแพงหน่อยก็ยอม ในคอลเล็คชั่นแผ่นญี่ปุ่นของผมก็มีบางแผ่นที่ไม่มี obi แต่ก็น้อยเมื่อเทียบกับแผ่นที่มี obi ครับ

ผมชอบแผ่นญี่ปุ่นตรงที่แผ่นแทรกจะมีรายละเอียดของวง อัลบั้ม มีรูปถ่าย เนื้อเพลง และส่วนตัวผมว่าเสียงมันออกใสๆดีครับ

ผมชอบแผ่นญี่ปุ่นตรงที่แผ่นแทรกจะมีรายละเอียดของวง อัลบั้ม มีรูปถ่าย เนื้อเพลง และส่วนตัวผมว่าเสียงมันออกใสๆดีครับ

---> ขอบคุณสำหรับความเห็นครับ
เมื่อพูดถึง "แผ่นแทรก" หรือ insert ถือได้ว่าเป็นองค์ประกอบส่วนที่ 3 ของแผ่นเสียงญี่ปุ่น (องค์ประกอบแรกคือแผ่นเสียง และองค์ประกอบที่สองคือ โอบิ (obi) ดังที่ผมได้พูดไปบ้างแล้ว) แผ่น insert มีความสำคัญตรงที่ให้รายละเอียดเกี่ยวกับศิลปินหรือวงนั้น ๆ (เป็นภาษาญี่ปุ่น) โดยมากมักจะมีรูปภาพและเนื้อเพลงทั้งภาษาอังกฤษและภาษาญี่ปุ่นแถมมาให้ด้วย ในขณะที่แผ่นเสียงอัลบั้มชุดเดียวกันที่ผลิตจากที่อื่น เช่น อเมริกา ยุโรป ไม่มีเนื้อเพลงแถมมาให้ แต่แผ่นเสียงญี่ปุ่นมีครับ และเท่าที่ผมเคยอ่านเนื้อเพลงภาษาอังกฤษไปพร้อมกับการฟังเพลง เนื้อเพลงของเขาแกะมาได้อย่างถูกต้อง ซึ่งอาจจะเป็นความพยายามและความตั้งใจของผู้ผลิตแผ่นเสียงชาวญี่ปุ่นที่ต้องการจะให้รายละเอียดเกี่ยวกับสินค้าของเขาแก่ผู้บริโภคให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ โดยไม่ละเว้นแม้กระทั่งเนื้อเพลงที่ยังไม่เคยมีในอัลบั้มที่ผลิตในอเมริกาและยุโรป เขาก็หาผู้เชี่ยวชาญมานั่งฟังเพลงและแกะเนื้อเพลงให้ ซึ่งก็ทำได้ถูกต้องเสียด้วย น่าประทับใจครับ

ผมฟังแผ่นเสียงญี่ปุ่นชุด Lawyers In Love ของ Jackson Browne ที่เป็นแผ่นญี่ปุ่น โดยเทียบกับแผ่นอเมริกา (first press) แผ่นญี่ปุ่นทำคะแนนได้ดีในแง่ความสดใส ปลายเสียงแหลมเป็นประกาย เสียงสดสะอาด และพื้นเสียงเงียบมาก แทบจะไร้เสียงรบกวน ราวกับฟังซีดียังไงยังงั้น แต่เป็นรองแผ่นอเมริกาตรงเสียงความถี่ย่านต่ำและทรวดทรงซึ่งอิ่มข้นและหนากว่า ถ้าจะเปรียบกับผู้หญิง แผ่นญี่ปุ่นคือผู้หญิงที่มีรูปร่างบอบบางอรชรสไตล์นางแบบ ส่วนแผ่นอเมริกาคือผู้หญิงหุ่นอวบและเจ้าเนื้อนิด ๆ ผมมีแนวโน้มจะชอบเสียงจากแผ่นญี่ปุ่นมากกว่า แต่ก็รักพี่เสียดายน้องตามประสาคนหลายใจ จึงต้องมีแผ่นอเมริกาไว้ด้วย เพราะศิลปินชาวอเมริกา แผ่นเสียงที่ (น่าจะ) เสียงดีที่สุดของเขาต้องเป็นแผ่นที่ทำในบ้านเกิดหรือ Made in USA ครับ :D ;D

แผ่นเสียงปัจจุบันของญี่ปุ่นยังมีโอบิหรือไม่ครับ เพราะผมสนใจอัลบั้ม THRAK ของ King Crimson ซึ่งมีแผ่นรีอิซซู่ออกมา มีแผ่นญี่ปุ่นด้วยครับ แต่ไม่เห็นมีโอบิ มีแต่ติดสติ๊กเกอร์ภาษาญี่ปุ่น หรือญี่ปุ่นสั่งแผ่นยุโรปมาแล้วติดสติ๊กเกอร์ อันนี้ผมก็ไม่แน่ใจครับ

แบบนี้หรือเปล่าครับ ตามลิ้งค์ข้างล่าง หน้าปกมีสติ๊กเกอร์ภาษาญี่ปุ่นบน shrink wrap แต่แผ่นเสียงเนื้อในทำที่อื่น

https://www.discogs.com/release/21894697-King-Crimson-THRAK/image/SW1hZ2U6NzQyNzg0ODA=

ถ้าเป็นผลงานที่ออกตั้งแต่ยุค 1990s เป็นต้นมาและอยากเก็บ ผมจะซื้อซีดีเป็นส่วนใหญ่ เพราะถูกสตางค์ดีครับ 5555 :D

ใช่ครับ ก็มีความสงสัยว่าญี่ปุ่นยังผลิตแผ่นเสียงอยู่หรือไม่ ถ้าผลิตจะมีโอบิมั้ย

แผ่นเสียงญี่ปุ่นรุ่นใหม่ตั้งแต่ยุค 1990s เป็นต้นมา ผมไม่เคยซื้อและไม่เคยติดตามเลยครับ คงเป็นเพราะเพลงตั้งแต่ยุคนี้เรื่อยมาผมไม่สนใจด้วย อาจต้องรอให้สมาชิกเราท่านอื่น ๆ ที่เคยซื้อแผ่นเสียงญี่ปุ่นในยุคใหม่นี้มาให้คำตอบครับ

นอกจากความเงียบสงัดของพื้นเสียงไวนิล ลักษณะเสียงย่านกลางแหลมที่โดดเด่น และการนำเสนอโดยรวม (overall presentation) (ได้แก่ หน้าปก แผ่นเสียง โอบิ และ accessories ประกอบ เช่น booklet ถ้ามี) ที่ยอดเยี่ยมโดยส่วนใหญ่แล้ว ยังมีอีกข้อหนึ่งที่ผมประทับใจเกี่ยวกับแผ่นเสียงญี่ปุ่น คือ ส่วนใหญ่พอซื้อมาแล้วนำออกจากซองมาเล่นได้ทันที ไม่ต้องรอล้างหรือทำความสะอาดแต่อย่างใด แค่เอาแปรง record brush กวาดฝุ่นออกก็พอแล้ว แผ่นเสียงพวกนี้เหมือนหลุดออกมาจากกรุของนักสะสมที่รักษาแผ่นเสียงเป็นอย่างดี ยังไงยังงั้น ไม่ทราบมีใครเคยเจออย่างผมบ้างครับ :D