ต่อไป »

[ปีศาจลายคราม]

3. Yes -- Close to the Edge

Other bands came very close, but it seems safe to suggest no one else in the prog arena were as productive and proficient as Yes managed to be from early 1971 to late 1972: three masterpieces culminating in their tour de force, which approaches a level of ecstasy few outfits have ever approximated. While rightly castigated for bringing inane lyrics to an almost holy level, listening to Yes is like listening to opera: the words are, or may as well be, in a different language. It’s all about the sounds: that voice, those instruments, that composition. The title track is one of prog rock’s ultimate statements of purpose, worthy of every clichéd superlative imaginable: it really is epic and it really does deliver delights only the rarest art offers. And, while he presents abundant evidence before and after these proceedings, his work on this album alone ensures Steve Howe immortal status. Throughout the proceedings there are no pauses, wasted moments or miscues: everyone assembled works in service of the songs, resulting in a unified, utterly convincing proclamation, a truly joyful noise.

แม้จะมีวงอื่น ๆ ไล่ติดตามกันมา บนสังเวียน progressive rock ในช่วงปี 1971-1972 ไม่มีวงอื่นใดที่มากทักษะและสร้างผลงานได้มากเท่า Yes อีกแล้ว เพราะผลงานชิ้นเอกสามชุดในช่วงเวลาดังกล่าวคือจุดรวมความอุตสาหะวิริยะในระดับสุดยอดที่น้อยวงนักจะหาญเทียบเคียงได้ ในขณะที่มีข้อติในเรื่องการนำเนื้อร้องที่ฟังไม่ค่อยจะรู้เรื่องมาเล่นเป็นของสูง การฟังผลงานของ Yes เปรียบเสมือนการฟังอุปรากร (โอเปร่า) ที่มีถ้อยคำเนื้อร้องเป็นภาษาอื่น (คงหมายถึงภาษาอิตาลี) ทั้งหมดทั้งปวงเป็นเรื่องของเสียง ไม่ว่าจะเป็นเสียงร้อง เสียงเครื่องดนตรี บทประพันธ์ เพลงไทเทิลแทร็ค (Close To The Edge) เป็นหนึ่งในสุดยอดถ้อยแถลงความเป็น progressive rock ที่สมค่าคู่ควรกับทุกที่สุดแห่งความหมายกำกวมสองแง่สองง่ามที่พึงจะจินตนาการเอาได้ (ตามสไตล์ดนตรี progressive rock) -- เป็นมหากาพย์โดยแท้และให้ความปิติหฤหรรษ์เฉพาะที่ศิลปะหายากที่สุดเท่านั้นจะให้ได้ ฝีมือของ Steve Howe ในอัลบั้มชุดนี้ทำให้สถานภาพของเขาเป็นอมตะ (เป็นที่จดจำไม่รู้ลืม) ตลอดเวลาที่ร้องเล่นบรรเลงไม่มีการสะดุดชะงัก ไม่มีเวลาที่ปล่อยให้เสียเปล่าหรือการผิดคิว สมาชิกทุกคนร่วมกันทำงานเพื่อเพลง เพื่อดนตรี ซึ่งผลลัพธ์คือการประกาศตัวที่สุดจะเชื่อมั่น เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน เป็นเสียงแห่งความปิติสุขโดยแท้

[ปีศาจลายคราม]

ก่อนจะไปต่ออีกสองอัลบั้มสุดท้าย ผมขอคั่นเวลาสักนิด ผู้เขียนบทความเกี่ยวกับผลงาน progressive rock ทั้ง 25 ชุดนี้ชื่อ Sean Murphy ซึ่งได้ลงบทความไว้เมื่อวันที่ 16 พ.ย. 2558 และผมก็ขออนุญาตเม้นต์เสียหน่อยว่า สไตล์การใช้ภาษาของนายฌอน เมอร์ฟี่ คนนี้ อ่านแล้วค่อนข้างเข้าใจยาก และยากที่จะเรียบเรียบออกมาเป็นภาษาไทยได้ตรง ๆ บางครั้งต้องเดาหรือตีความตามบริบท แล้วรวบรัดถ่ายทอดออกมาเป็นภาษาไทย เพราะดูเหมือนผู้เขียนเขาเขียนเองเข้าใจเองในบทความหลายที่หลายแห่ง ซึ่งคงจะเป็นเพราะเขาเขียนถึงดนตรี progressive rock ดังนั้น การใช้สำนวนโวหารจึงต้อง progressive (เข้าใจยาก ชวนให้ตีความ) ให้เป็นไปตามนั้นด้วยกระมังครับ 555

[ปีศาจลายคราม]

2. Genesis - Selling England by the Pound [1973]

Selling England by the Pound is the most satisfying and fully realized Genesis recording, a period piece that recalls the past while being utterly of its time: the elegiac keyboards at the end of "Epping Forest", for example, invoke a police siren outside a football stadium filtered through a black and white telly in an English pub, circa 1973. It's elaborate but controlled, far-ranging but focused, and it achieves a unity -- in words, sound and especially feeling -- that necessarily ranks it as a high water mark of prog rock.

Each member does career-best work, and the primary players all get a suitable showcase: Hackett serves up a shredfest on "Dancing with the Moonlit Knight", and history has correctly noted that his tapping technique provided a template for the young Eddie Van Halen; Banks turns in a piano tour-de-force on "Firth of Fifth" that must have given even Keith Emerson pause (the solo Hackett uncorks mid-song might well earn him all time Prog MVP status); and Gabriel puts his words, voices and every ounce of his showmanship into "The Battle of Epping Forest" and "The Cinema Show". The mastery throughout is all-time, for the ages; a bottomless pit of riches you can plunge into and float around blissfully, for the rest of your life. The poetry, puns, reportage, riffs on modern life (Oh, the humanity…) and, as always, a yearning not-quite-nostalgia for a quieter and less complicated time.

Selling England by the Pound เป็นงานบันทึกเสียงของ Genesis ที่ให้ความพึงพอใจมากที่สุดและรังสรรค์ออกมาได้อย่างครบถ้วนบริบูรณ์ เป็นผลงานดนตรีย้อนยุคที่ชวนให้รำลึกถึงอดีตในขณะที่ยังเป็นปัจจุบันยิ่งยวด ตัวอย่างเช่น เสียงคีย์บอร์ดสุดโศกท้ายเพลง Epping Forest ทำให้นึกถึงไซเรนรถตำรวจนอกสนามฟุตบอลซึ่งถูกกรองผ่านทีวีขาวดำในผับอังกฤษประมาณปี 2516 เป็นดนตรีประณีตซับซ้อนแต่มีการควบคุม ห่างไกลแต่มีโฟกัส และได้ความกลมกลืนเป็นหนึ่งเดียวในเชิงถ้อยคำ เสียง และโดยเฉพาะอย่างยิ่ง อารมณ์ความรู้สึก ซึ่งจัดอยู่ในระดับผลงาน progressive rock ชั้นสูง

สมาชิกแต่ละคนในวงทำงานได้ดีที่สุดในช่วงชีวิตการทำงานของพวกเขา และสมาชิกหลักทุกคนได้มีโอกาสสำแดงฝีมือ ได้แก่ Steve Hackett ในเพลง Dancing with the Moonlit Knight ฝีมือเปียโนของ Tony Banks ในเพลง Firth of Fifth และ Peter Gabriel ใส่เนื้อร้อง เสียงร้องและฝีมือทุกกระเบียดลงในเพลง The Battle of Epping Forest และ The Cinema Show เป็นผลงานที่เปี่ยมด้วยทักษะตลอดเวลาและชั่วกาลนาน เป็นบ่อทรัพย์ศฤงคารที่หยั่งไม่ได้ว่าลึกเท่าไรและให้ท่านได้แหวกว่ายอยู่ในนั้นอย่างปิติสุขในชั่วชีวิตที่เหลือของท่าน เป็นบทร้อยกรอง การเล่นคำ การรายงานข่าว การริฟฟ์ดนตรีชีวิตยุคใหม่ (ความเป็นมนุษย์) และการโหยหาชีวิตที่สงบยิ่งขึ้นและซับซ้อนน้อยลง แต่ก็ไม่เชิงเป็นการถวิลหาอดีต

[ปีศาจลายคราม]

1. King Crimson - In the Court of the Crimson King [1969]

The Rosetta Stone, and still the purest and most perfect expression of the prog-rock aesthetic. To fully fathom what In the Court of the Crimson King signifies, it's useful to consider it as less an uncompromised statement of purpose, and perhaps the first influential album that forsook even the pretense of commercial appeal. To understand, much less appreciate, what these mostly unknown Brits were doing you have to accept their sensibility completely on their terms. Importantly, this was not a pose and it was not reactionary; it still manages to seem somehow ahead of its time as well as -- it must be said -- out of time. Of course, it came out of an era and the minds from which it was conceived, a dark, sensitive and undeniably psychedelic space.

So… what is it, exactly, that King Crimson accomplished on the album that arguably remains their most fully realized vision? It has all the necessary ingredients: impeccable musicianship from all players (but special props must be doled out to Ian McDonald, whose flute and saxophone contributions grant the material its majestic, at times ethereal air), rhythmic complexity, socially conscious lyrics -- courtesy of Peter Sinfield, and an outsider's perspective that is neither disaffected nor nihilistic. It speaks from the underground, but is grounded in history and looks forward, not backward.

(ดุจดัง) โรเซตตา สโตน (Rosetta Stone) (ซึ่งเป็นจารึกที่ต้องอ่านและตีความอักขระและภาพภาษาโบราณ) และยังคงเป็นการแสดงออกซึ่งสุนทรียะแห่งความเป็น progressive rock อันสุดแสนจะบริสุทธิ์และสมบูรณ์แบบที่สุด การจะหยั่งรู้ให้ลึกเต็มที่ว่าผลงานชุดนี้มีความหมายเพียงใด จะเป็นการดีหากจะถือให้ผลงานชุดนี้เป็นผลงานน้อง ๆ แถลงการณ์วัตถุประสงค์ที่ยังบริสุทธิ์อยู่ และเผลอ ๆ อาจเป็นอัลบั้มทรงอิทธิพลชุดแรกที่ละทิ้งแม้ข้ออ้างในการมีแรงดึงดูดในเชิงพาณิชย์ก็ได้ การจะเข้าใจว่าคนอังกฤษกลุ่มนี้กำลังทำอะไรอยู่ ท่านต้องยอมรับความมีเหตุมีผลตามเงื่อนไขที่พวกเขาจะตัดสินใจทำ ที่สำคัญคือมิใช่เป็นการโอ้อวดวางท่า และหาใช่เป็นการต่อต้านความก้าวหน้าหรือการปฏิรูปไม่ ผลงานชุดนี้ยังคงดูเหมือนก้าวล้ำยุคสมัยในทางหนึ่งทางใด อีกทั้งยังต้องกล่าวว่าอยู่ผิดจังหวะผิดเวลาด้วย แน่ละว่ามาจากยุคสมัยและจิตใจผู้คนในห้วงเวลาที่ดำมืด อ่อนไหว และได้รับอิทธิพลของไซคีเดลิกอย่างปฏิเสธไม่ได้

แล้วอะไรกันแน่ที่ทำให้ คิง คริมสัน สัมฤทธิ์ผลในอัลบั้มซึ่งเป็นที่ถกเถียงกันว่ายังคงเป็นวิสัยทัศน์ที่บังเกิดเป็นผลขึ้นจริงอย่างเต็มที่มากที่สุดของพวกเขา? คำตอบคือ เป็นผลงานที่มีองค์ประกอบที่จำเป็นทั้งหมดอยู่ อันได้แก่ ฝีมือการเล่นดนตรีอันไร้ที่ติของสมาชิกทุกคน (โดยเฉพาะต้องสดุดี เอียน แม็คโดนัลด์ ซึ่งการเล่นฟลุทและแซ็กส์ของเขามีส่วนทำให้ดนตรีได้บรรยากาศโอ่อ่าสง่างาม) ความซับซ้อนของจังหวะจะโคน เนื้อเพลงที่มีจิตสำนึกต่อสังคมโดย ปีเตอร์ ซินฟีลด์ และทัศนะมุมมองของคนนอกซึ่งหาใช่เป็นทัศนคติของผู้ที่น้อยเนื้อต่ำใจและเชื่อว่าไม่มีสิ่งใดอยู่จริงไม่ เป็นคำแถลงการณ์จากผู้ที่อยู่ใต้ดิน แต่ลงหลักปักฐานอยู่ในประวัติศาสตร์และแลไปข้างหน้า ไม่ใช่ข้างหลัง

[ปีศาจลายคราม]

จากลิสท์ The 25 Best Classic Progressive Rock Albums ดังกล่าว มีวงที่มีผลงานซึ่งได้รับการจัดอันดับมากกว่าหนึ่งอัลบั้ม ดังนี้

1. King Crimson: Larks' Tongues In Aspic (25), Discipline (13), Red (7) และ In The Court Of The Crimson King (1) รวม 4 อัลบั้ม

2. Pink Floyd: The Wall (23), Animals (14), Wish You Were Here ( 8 ) และ Dark Side Of The Moon (4) รวม 4 อัลบั้ม

3. Yes: Fragile (24), The Yes Album (15) และ Close To The Edge (3) รวม 3 อัลบั้ม

4. Genesis: Foxtrot (18), The Lamb Lies Down On Broadway (11) และ Selling England By The Pound (2) รวม 3 อัลบั้ม

5. Jethro Tull: A Passion Play (17), Aqualung (10) และ Thick As A Brick (5) รวม 3 อัลบั้ม

6. Rush: 2112 (22), Hemispheres (12) และ Moving Pictures (6) รวม 3 อัลบั้ม

7. Emerson Lake & Palmer: Tarkus (21) และ Emerson Lake & Palmer (9) รวม 2 อัลบั้ม (แล้ว Brain Salad Surgery ซึ่งถือเป็นมาสเตอร์พีซของวงนี้หายไปไหน?)

ไม่ว่าท่านจะเห็นด้วยกับลิสท์นี้หรือไม่ก็ตาม มีความจริงข้อหนึ่งซึ่งเป็นที่ยอมรับทั่วไปในแวดวงนักฟัง progressive rock ส่วนใหญ่ คือ ผลงานทั้ง 25 ชุดข้างต้นนี้เป็นข้อสอบขั้น "เบสิค" ที่ผู้จะได้ขึ้นชื่อว่าเป็นนักฟัง progressive rock จะต้องทำให้ได้และสอบให้ผ่านครับ

[ปีศาจลายคราม]

วงที่มีผลงานติดอันดับในลิสท์นี้เพียงวงละหนึ่งอัลบั้ม มีอยู่ 3 วง คือ

1. Gentle Giant: Octopus (20)
2. Van der Graaf Generator: Pawn Hearts (19)
3. Camel: The Snow Goose (16)

ดูแล้วผมว่าก็โอเคนะครับ แต่สำหรับ Van der Graaf Generator นี่ ผมอยากให้เป็นอัลบั้มชุด H To He Who Am The Only One มากกว่า แทนที่จะเป็น Pawn Hearts แต่ก็นั่นแหละครับ ผลงานของ VDGG สองชุดนี้สูสีกันจริง ๆ

[eric camen]

ปกติผมไม่ค่อยสนใจการจัดลำดับเท่าไร ลิสท์มีไว้เป็นข้อมูลเตือนผมว่ายังมีอัลบั้มใดบ้างที่ยังไม่ได้หาซื้อมา แต่ VDGG น่าจะมีมากกว่า 1 อัลบั้ม แฮ่ๆๆๆ

[ปีศาจลายคราม]

ทั้ง 25 อันดับในลิสท์ของนาย Sean Murphy ล้วนเป็นผลงานของวงดนตรีในประเทศที่พูดภาษาอังกฤษเป็นหลัก (อังกฤษ แคนาดา ฯลฯ) ทั้งสิ้น ทั้งนี้ ผมอยากเห็นผลงาน great albums ที่ร้องเป็นภาษาอังกฤษจากประเทศอื่นที่ไม่พูดภาษาอังกฤษดูบ้าง เช่น เยอรมนี เนเธอร์แลนด์ ฝรั่งเศส ฯลฯ ผมว่าถ้าจัดอันดับแบบ "วงเดียว อัลบั้มเดียว" จะได้ความหลากหลายมากกว่านี้ครับ

[ปีศาจลายคราม]

https://www.rollingstone.com/music/music-lists/50-greatest-prog-rock-albums-of-all-time-78793/

สำหรับลิงค์หน้านี้ ผมกำลังชั่งใจอยู่ว่าจะแปลเรียบเรียงมาให้อ่านกันดีไหม? เพราะ...

1. ในลิสท์ 50 อันดับที่จัดโดย Rolling Stone มีบางอัลบั้มที่ผมไม่เคยฟังมาก่อน ซึ่งเป็นผลงานรุ่นใหม่ จึงลำบากใจที่จะแปลและเรียบเรียงออกมาโดยที่ตัวเองยังไม่เคยฟัง หรือหากจะแปล ต้องขอละข้ามผลงานเหล่านี้ และแปลผลงานอื่นที่รู้จักหรือเคยฟังมาแล้ว หรือไม่ก็สมาชิกท่านใดที่รู้จักอัลบั้มที่ผมไม่รู้จักเหล่านี้ จะเข้ามาช่วยแปลเสริมให้ก็ดีครับ

2. สำหรับบางอัลบั้มผมได้ลองอ่านบทวิพากษ์คร่าว ๆ ดูแล้ว มักใช้ภาษาเข้าใจยากไม่แพ้ภาษาใน 25 อันดับฯ ที่เขียนโดย Sean Murphy และบ่อยครั้งมีการอ้างอิงโยงไปหาแหล่งข้อมูลอื่น โดยทำเป็น highlighted link ให้เราคลิกไปดู

หลายอัลบั้มที่ Rolling Stone วิพากษ์ก็ซ้ำกับบทวิพากษ์ของ Sean Murphy และความเห็นก็คล้ายกัน บางวงมีผลงานที่ถูกพูดถึงมากกว่าหนึ่งชุด คงจะเดาออกใช่ไหมครับว่าเป็นวงใด (พวกฝรั่งนี่มันก็น่าเบื่อหน่ายเหมือนกันนะครับ 555 ) แต่แน่นอนว่า ในเมื่อจำนวนเพิ่มขึ้นมาอีกเท่าตัวจาก 25 ความหลากหลายของผลงานที่นำมาวิพากษ์นั้นย่อมมีแน่นอนครับ

[ปีศาจลายคราม]

https://www.rollingstone.com/music/music-lists/50-greatest-prog-rock-albums-of-all-time-78793/

ในจำนวน 50 Greatest Prog Rock Albums of All Time ของ Rolling Stone ทั้งหมดตามลิงค์ข้างต้นนั้น มีอยู่ 12 อัลบั้มที่ผมยังไม่เคยฟังหรือไม่รู้จัก คือ

1. Happy the Man - Happy the Man (1977) อันดับที่ 50
2. Ruins - Hyderomastgroningem (1995) อันดับที่ 49
3. Crack the Sky - Crack the Sky (1975) อันดับที่ 47
4. Meshuggah - Destroy Erase Improve (1995) อันดับที่ 42
5. Porcupine Tree - Fear of a Blank Planet (2007) อันดับที่ 39
6. Tool - Lateralus (2001) อันดับที่ 33
7. Dream Theater - Metropolis 2: Scenes from a Memory (1999) อันดับที่ 29
8. Opeth - Blackwater Park (2001) อันดับที่ 28
9. The Mars Volta - De-Loused in the Comotorium (2003) อันดับที่ 25
10. Magma - Mekanik Destrucktiw Kommandoh (1973) อันดับที่ 24
11. Frank Zappa and the Mothers of Invention - One Size Fits All (1975) อันดับที่ 18
12. Can - Future Days (1973) อันดับที่ 8

โดยเฉพาะผลงานลำดับที่ 5-9 ข้างต้น ผมเชื่อว่ามีแฟน ๆ progressive rock รุ่นใหม่และกลางเก่ากลางใหม่หลายคน (หรือแม้แต่รุ่นเดอะบางคน) ที่รู้จักหรือเคยฟังผลงานดังกล่าวนี้มาแล้ว ถ้าช่วยเข้ามาเม้นต์หรือให้ความเห็นได้ก็จะดี ขอบคุณล่วงหน้าครับ

[ปีศาจลายคราม]

ขอย้อนกลับไปหาอัลบั้ม progressive rock ทั้ง 25 ชุดที่วิจารณ์โดย Sean Murphy ผมเห็นด้วยกับนายฌอน เมอร์ฟี่ ที่ให้คะแนนอัลบั้มชุดแรกของ Emerson Lake & Palmer ให้อยู่ในอันดับที่ 9 ในลิสท์ของเขา (ซึ่งถือว่าเป็นอันดับที่ไม่ต่ำเลย เรียกว่าอยู่ใน Top Ten ก็แล้วกัน) ถ้าจะว่าไปแล้ว อัลบั้มชุดนี้ก็สมควรอยู่ เพราะถือเป็นผลงานที่ solid and strong ที่สุดของ ELP เลยก็ว่าได้ เนื่องจากไม่มีเพลงตลกติ๊งต๊อง เช่น Jeremy Bender, The Sheriff, Benny The Bouncer ปะปนอยู่เหมือนในผลงานชุดอื่น ๆ ของพวกเขาครับ

เครดิตภาพ www.vintageprog.com

[ปีศาจลายคราม]

ล่าสุด หน้าเว็บเหล่านี้ broken link หรือ page not found หรือพูดง่าย ๆ ว่า "ล่องจุ๊น" ไปเรียบร้อยแล้วครับ

http://www.popmatters.com/column/the-25-best-classic-progressive-rock-albums/

http://www.spleenarcana.com/10-gems-of-70s-french-progressive-rock/

http://www.rollingstone.com/music/lists/50-greatest-prog-rock-albums-of-all-time-20150617

เดชะบุญที่ผมได้แปลและเรียบเรียงรีวิวทั้ง 25 อัลบั้มไว้ครบเสียก่อน

และทั้งนี้ทั้งนั้น ไม่อยากคุยโอ่ แต่ก็อย่างที่ท่านแอดมินของเราว่าไว้ ชุมชน Thai Prog เสถียรมั่นคงที่สุด ส่วนจะมีสาระและเป็นประโยชน์แค่ไหน ให้ดูกันต่อไปยาว ๆ ครับ 5555

[ปีศาจลายคราม]

แต่หน้านี้ยังอยู่ เดี๋ยวว่าง ๆ ค่อยมาดูกันครับ 5555

https://www.rollingstone.com/music/music-lists/50-greatest-prog-rock-albums-of-all-time-78793/

[ปีศาจลายคราม]

เมื่อลิงค์ข้อมูลต้นสังกัดอัลบั้มทั้ง 25 ชุดได้ broken หรือล่องจุ๊นไปแล้ว ผมจึงต้องเอาภาพประกอบมาใส่ เพราะบางทีคนอ่านบางท่านอาจจะนึกหน้าตาอัลบั้มไม่ออกว่าปกเป็นอย่างไร โดยขอยกเครดิตภาพให้

www.vintageprog.com
www.gnosis2000.net
www.songfacts.com

อันดับที่ 25



อันดับที่ 24



อันดับที่ 23



อันดับที่ 22



อันดับที่ 21

[ปีศาจลายคราม]

อันดับที่ 20



อันดับที่ 19



อันดับที่ 18



อันดับที่ 17



อันดับที่ 16