ต่อไป »

[ปีศาจลายคราม]

ผมขอเปิดกระทู้แยกออกมาจากกระทู้เกี่ยวกับดนตรี new age และ electronic progressive เอาไว้สำหรับ Kitaro โดยเฉพาะ เผื่อมีข้อมูลหรือความประทับใจจากการได้ยินได้ฟังผลงานชุดใดของเขา แล้วผมจะได้นำมาเล่าหรือพูดคุยในกระทู้นี้ แต่คงจะพูดได้แค่ผลงานเก่า ๆ ของเขาเท่านั้น เพราะผลงานรุ่นหลัง ๆ ผมไม่ได้ติดตามเลย บางทีฟังผลงานของ Kitaro แล้ว อยากดูอยากอ่านคำวิจารณ์เกี่ยวกับอัลบั้มชุดนั้น ๆ แต่ไม่ค่อยมีที่ใดพูดถึง แม้แต่ progarchives เองก็แทบจะไม่มีข้อมูล อย่ากระนั้นเลย เราฟังเองบรรเลง (กระทู้) เองดีกว่า มันส์กว่าเป็นไหน ๆ ครับ 5555 ส่วนใครอยากแจมก็เข้ามาโพสต์ได้นะครับ

[ปีศาจลายคราม]

คงไม่ต้องบรรยายประวัติหรือเรื่องราวของ Kitaro ศิลปินชาวญี่ปุ่นแนว electronic progressive & new age ชื่อดังก้องโลกผู้นี้ เพราะใครที่สนใจประวัติของเขาก็คงไปหาอ่านเอาได้ตามแหล่งข้อมูลต่าง ๆ โดยเฉพาะทางอินเทอร์เน็ต แต่ผมขอกล่าวไว้เพียงสั้น ๆ ว่าชื่อจริงของ Kitaro คือ Masanori Takahashi เกิดเมื่อวันที่ 4 กุมภาพันธ์ 1953 (เกิดปีเดียวกันกับ Mike Oldfield แต่แก่เดือนกว่าเล็กน้อย) ในครอบครัวที่ทำธุรกิจการค้า ครอบครัวของ Kitaro อยากให้เขาทำธุรกิจเจริญรอยตามครอบครัว แต่ Kitaro มีใจฝักใฝ่ในทางดนตรี และครอบครัวก็ห้ามเขาไม่ได้ เขาตั้งวงดนตรีเมื่อเรียนอยู่มหาวิทยาลัย ซึ่งเล่นในแนว rhythm & blues และเพลงของศิลปินที่โด่งดังในยุคนั้น เช่น The Beatles ในยุคนั้น Kitaro เล่นดนตรีได้ทั้งกีตาร์และกลอง แต่ในที่สุดก็หันมาเล่นคีย์บอร์ดเมื่ออยู่กับ Far East Family Band วง progressive rock สัญชาติญี่ปุ่นในช่วงต้นถึงปลายยุค 1970s ระหว่างนั้นเขามีโอกาสได้เดินทางไปต่างประเทศ เช่น ยุโรป และเขาก็ได้รู้จัก Klaus Schulze ปรมาจารย์ดนตรีแนวอิเล็กทรอนิกส์ ซึ่ง Klaus Schulze ได้สอนกลเม็ดเคล็ดลับในการควบคุม synthesizers ให้แก่ Kitaro ต่อมา Kitaro ได้ออกจากวง Far East Family Band เพื่อเป็นศิลปินเดี่ยวและออกผลงานชุดแรกของเขาชื่อ Ten Kai (Astral Trip) เมื่อปี 1978 และมีผลงานต่อเนื่องยาวนานมาตลอดจนถึงปัจจุบัน หลายคนที่ฟังผลงานของ Kitaro อาจมองว่าผลงานของเขาแต่ละชุดมักจะมาใน "สูตร" หรือ "มุก" เดิม ๆ ไม่ว่าจะเป็นรูปแบบการนำเสนอหรือท่วงทำนองดนตรี เพราะดนตรีในแบบของ Kitaro มีเอกลักษณ์เฉพาะ เมื่อฟังแล้วรู้เลยว่านี่คือดนตรีของ Kitaro ในความเห็นของผม ผลงานเนื้อ ๆ ผลงานดี ๆ ที่น่าจดจำของ Kitaro อยู่ในช่วง 10 ปีแรกในการทำงานของเขาในฐานะศิลปินเดี่ยว คือปี 1978-1988 และยืดออกไปอีกจนถึงปี 1992 พร้อมกับผลงานอีกสองชุด คือ Kojiki และ Dream แต่หลังจากนั้นเขาคงจะมีผลงานดี ๆ อีกหลายชุด แต่ผมไม่ได้ติดตามแล้ว นอกจากนี้ Kitaro ยังได้รับรางวัลลูกโลกทองคำจากอัลบั้ม soundtrack ภาพยนตร์เรื่อง Heaven and Earth และได้รับรางวัลแกรมมี่ สาขา Best New Age Album เมื่อปี 2000 จากผลงานชุด Thinking Of You (1999)

ผลงานของ Kitaro นับตั้งแต่ที่เขาออกจากวง Far East Family Band เมื่อปี 1977 จนถึงปัจจุบันมีมากมายหลายชุด แต่ก็อย่างที่แฟนเพลงบางคนบอกไว้ครับว่า ฟังเยอะ ๆ ก็เจอมุกเดิม ๆ ซึ่งก็อาจจะจริง และผมเองก็ติดตามผลงานของเขาถึงแค่ชุด Dream (1992) เท่านั้น หลังจากนั้นไปก็ไม่ได้ติดตามแล้ว แต่อาจจะไปหาผลงานชุด Thinking Of You ที่ได้รับรางวัลแกรมมี่มาลองฟังดูบ้างครับ 5555

[ปีศาจลายคราม]

ใครอ่านภาษาญี่ปุ่นออกช่วยผมหน่อยครับ อัลบั้มของ Kitaro ชุดนี้ชื่อชุดอะไรครับ

เครดิตภาพแผ่นเสียงจากเฟซบุ๊ก

[eric camen]

ผมรู้จัก Kitaro จากชุด Live In Asia และได้ซื้อเทปมาฟัง ช่วงหลังซื้อแผ่นเสียงอัลบั้มแรกๆ 6 -8 แผ่น จากชาวไทยทาง Facebook เมื่อครั้งมาแสดงที่เมื่องไทยราคาบัตร 100 บาท ผมได้ไปกับเขาด้วยครับ

[ปีศาจลายคราม]

ดูเหมือน Live In Asia จะเป็นผลงานชุดแรก ๆ ของ Kitaro ที่ผมฟังเช่นกัน โดยฟังต่อจาก Silk Road I & II ที่เพื่อนให้ยืมเทปมาฟัง เอาไว้เร็ว ๆ นี้ผมจะเขียนเรื่องของอัลบั้มแสดงสด Live In Asia (1984) ลงสักเล็กน้อยเท่าที่พอจะหาข้อมูลได้บวกกับการฟังอย่างซาบซึ้งมาแล้วหลายเที่ยว ผมเสียดายที่ไม่เคยเห็น Live In Asia ปรากฎภาพใน YouTube เลย ในขณะที่ Live at Budokan (1982) เคยมีเผยแพร่เป็น VHS และออกเป็นแผ่นเสียง (ทำในเอเชีย) และ Live in Osaka (1983) เคยมีทำออกมาเป็น Laserdisc ทั้งสองโชว์สามารถหาดูได้ใน YouTube และเป็นการแสดงของ Kitaro กับนักดนตรีซัพพอร์ตของเขาในประเทศบ้านเกิด ซึ่งน่าดูมาก เพราะเป็น Kitaro ในแบบเดิม ๆ ยุค 1980s ครับ

[ปีศาจลายคราม]

ผมไปทำการบ้านมาแล้ว ผลงานของ Kitaro ตามรูปข้างล่างนี้เป็นอัลบั้มรวมเพลงหรือ themes เด่น ๆ จากชุด Silk Road 1-3 พอขึ้นเพลงแรกปั๊บเป็นเพลง Silk Road Theme ที่คนทั่วไปรู้จักกันดีครับ

[ปีศาจลายคราม]

ตัดเพลง Cloud จากการแสดงสดที่ Budokan Hall ประเทศญี่ปุ่น เมื่อปี 1982 มาให้ชม เพลงนี้เล่นได้มันส์และดูเพลิน น่าจะดีกว่าใน studio album ชุด Ki เสียด้วยซ้ำ ผมดูเท่าไหร่ก็ไม่เบื่อ บอกไม่ถูกว่าเวอร์ชั่นที่เล่นสดครั้งนี้กับเวอร์ชั่นใน Live In Asia เมื่อปี 1984 อันไหนดีกว่ากัน แต่ Live In Asia ผมไม่เคยเห็นปรากฏว่ามีภาพวีดิโอบันทึกไว้เลย (หรือว่าบันทึกไว้ แต่ยังไม่เอาออกมาเผยแพร่ ฮ่า ) ที่ติดใจและอยากถามเพื่อน ๆ สมาชิกคนที่เล่นดนตรีเป็น คือ ในวงที่ support คีทาโร่อยู่นั้น นอกจาก Kitaro ซึ่งเล่นคีย์บอร์ดและซินธ์ ยังมีมือคีย์บอร์ดอีก 2 คน มือกลอง 2 คน และมือกีตาร์อีก 1 คน ไม่มีมือเบสส์ ผมอยากทราบว่า เสียงเบสส์ที่ได้ยินนั้นมาจากไหน ไม่ทราบว่ามาจาก bass synthesizer ซึ่งเล่นโดยมือคีย์บอร์ดคนใดคนหนึ่งในวงหรือเปล่า ไม่ทราบมีใครไขข้อข้องใจนี้ได้บ้างครับ

ขอบคุณ YouTube

https://www.youtube.com/watch?v=xXTgSpoTOdY

[ปีศาจลายคราม]

คราวก่อนผมได้ตั้งกระทู้ถามไว้ว่า Kitaro เวลาเล่นสดบนเวทีไม่มีมือเบสส์ แต่เสียงเบสส์ที่ได้ยินนั้นเกิดจากอะไร ผมคิดว่าน่าจะเกิดจากเสียง synth bass ที่ควบคุมโดยมือคีย์บอร์ดคนใดคนหนึ่งที่เล่น support ให้ ซึ่งน่าจะเป็นแบบที่เห็นในคลิปวีดิโอนี้ ขอบคุณ YouTube ครับ

https://www.youtube.com/watch?v=d6Uc-dWrzQU

[ปีศาจลายคราม]

Thinking Of You (1999)
เห็นเค้าว่าผลงานชุดนี้ก็ดีนะครับ แต่ผมยังไม่ได้ลอง ใครที่เคยฟังแล้วช่วยเม้นต์หน่อยก็ดีครับ 5555

เครดิตภาพ https://domorecords-store.com

[ปีศาจลายคราม]

ผมชอบคอนเสิร์ตของ Kitaro ในยุค 1980s มาก เที่ยวหาดู material ใน YouTube ที่มีคนนำมาปล่อยไว้ ปรากฏว่าเจอแต่คอนเสิร์ตที่บูโดกัน ฮอลล์ (1982) และที่โอซากา โจ (1983) ซึ่งทั้งสองคอนเสิร์ตน่าดูมาก แต่จะน่าดูที่สุดเมื่อได้ไปอยู่ ณ สถานที่จริง เพราะผมรู้สึกว่าแม้เพลงส่วนใหญ่จะบันทึกกันไว้เต็ม ๆ ในวีดิโอ แต่ก็มีบางเพลงบันทึกไว้ไม่เต็มเช่นกัน เช่น Kaleidoscope ซึ่งเป็นเพลงที่เล่นสดได้ไพเราะและสนุกกว่า studio version มาก ส่วนคอนเสิร์ตที่ Osaka คีทาโร่ได้เพิ่ม material จาก studio album ชุด Tenjiku หรือ Silk Road 4 เข้าไปด้วย ซึ่งผมคิดว่าคงเป็นสติวดิโออัลบั้มล่าสุดของเขาในขณะนั้นก่อนจะออกทัวร์ที่โอซากา และเพลงที่เล่นที่โอซากาส่วนใหญ่เล่นกันแบบยืด ๆ มี improvise ต่อขยายจากของเดิมในสติวดิโอมากพอดู ใครที่ชอบดูลักษณะแบบนี้คงชอบใจ เสียดายที่ผมไม่พบบันทึกการแสดงสด Live In Asia (1984) ของเขาใน YouTube เลย มีแต่ material ที่เป็น audio เท่านั้น จะบันทึกคอนเสิร์ตนี้ไว้ หรือมิได้บันทึก หรือมีปัญหาอะไรบางอย่างในการนำออกเผยแพร่จำหน่าย ผมก็มิอาจทราบได้ ขอบคุณ YouTube ครับ

Live at Budokan (1982), transferred from a VHS

https://www.youtube.com/watch?v=hr53iv_N5mk

Live at Budokan, Concert Overview ภาพรวมทั่วไปและสรุปคอนเสิร์ต ความยาว 18 นาทีครึ่ง

https://www.youtube.com/watch?v=kHri2OA859A

Live in Osaka 1983, transferred from a laser disc

https://www.youtube.com/watch?v=_fq55Tgb7qg

[ปีศาจลายคราม]

ไปเจอ Budokan Concert ของ Kitaro ที่ถ่ายสัญญาณจาก VHD โดยให้ภาพและเสียงคมชัดกว่า VHS ซึ่งแบ่งเป็น 2 ตอน ความยาวตอนละ 30 นาทีกว่า ๆ ใน YouTube เชิญชมกันได้ ขอบคุณ YouTube และผู้โพสต์ครับ

Part 1

https://www.youtube.com/watch?v=Qb5STdoil-o

Part 2

https://www.youtube.com/watch?v=VCo7rB-1uPc&t=1286s

[ปีศาจลายคราม]

เมื่อคราวก่อนผมได้บอกไว้ว่าคอนเสิร์ตของ Kitaro ที่บันทึกเป็นภาพวีดิโอไว้นั้นส่วนใหญ่จะบันทึกไว้เป็นเพลงเต็ม แต่ดูเหมือนจะมีอยู่เพลงหนึ่งซึ่งบันทึกไว้ไม่เต็ม ตัดเอามาแค่บางส่วน ประมาณ 4 นาทีกว่า ๆ นั้นคือเพลง Kaleidoscope (เพลงจากสติวดิโออัลบั้มชุด Ki) ซึ่งเมื่อเล่นสดแทบไม่เหลือทำนองของเดิมในสติวดิโอไว้เลย และอย่างที่ผมบอก ใครได้มีโอกาสไปดู Kitaro เล่นสด ๆ ในยุคนั้นถือว่าโชคดี เพราะจะได้เห็นเพลงแสดงสดเต็ม ๆ ไม่ถูกตัด แต่เมื่อ material ได้ถูกบันทึกเป็นแผ่นเสียงและวีดิโอ จะได้เพลงไม่สมบูรณ์ เพราะถูกตัดทอนบางส่วนออกไป เนื่องจากแต่ละเพลงเล่นกันค่อนข้างยาว 6-7 นาทีบ้าง หรือ 10 กว่านาทีขึ้นไปเลย ถ้าจะเอากันให้ครบเต็มทุกเพลงเพื่อบันทึกใส่ลงแผ่นเสียงหรือวีดิโอก็คงเป็นการยาก ดังนั้น ถ้าชุด Live In Asia (1984) ถูกปล่อยออกมาเป็นแผ่นคู่ก็น่าจะดี เพราะจะได้เพลงที่สมบูรณ์ครบถ้วนกว่าที่เป็นอยู่ในอัลบั้มแผ่นเดี่ยวครับ

https://www.youtube.com/watch?v=lazTQpcbRes&list=RDMMlazTQpcbRes&start_radio=1

[ปีศาจลายคราม]

Kitaro ถือได้ว่าเป็น multi-instrumentalist คนหนึ่ง เพราะสามารถเล่นเครื่องดนตรีได้หลากหลาย ไม่ว่ากีตาร์ กลอง คีย์บอร์ด ซินธ์ ฟลุท หีบเพลงปาก เครื่องดนตรีตะวันออก เช่น tabla, sitar หรือพิณแขก เป็นต้น แต่ในรายละเอียดเครดิต ไม่ว่าจะเป็นในปกแผ่นเสียงหรือในวิดีโอเมื่อคอนเสิร์ตจบ (Live at Budokan (1982) และ Live in Osaka (1983)) ผมเห็นเครื่องดนตรีอยู่ชิ้นหนึ่ง เขียนเป็นภาษาอังกฤษว่า "santool" ไปค้นหารายละเอียดดูในเน็ตก็ไม่ยักเจอเครื่องดนตรีนี้ มีแต่ santoor หรือ "ขิมแขก" ซึ่งเป็นเครื่องดนตรีของอินเดียและตะวันออกกลางที่ใช้ไม้ตีคล้ายกับขิมของบ้านเรา แต่จะใช่หรือเปล่าก็ไม่ทราบ เพราะในการแสดงผมก็เห็นเขาโชว์การเล่นซีตาร์ อย่างในเพลง The God Of Sand เท่านั้น ไม่เคยเห็นเล่น santool (santoor ?) เลยครับ

[ปีศาจลายคราม]

เครดิตนักดนตรีและบุคคลผู้มีส่วนร่วมใน Live at Budokan

Kitaro : Keyboards, Santool, Sitar
Keita Miyahara : Keyboards
Shuichi Arisaka : Keyboards
Hiroshi Araki : Guitars, Harp
Yoshitaka Shimada : Drums, Percussion
Jin Sekiguchi : Drums, Percussion

Recording + Mix Engineer : Masayoshi Ohkawa
Mastering : Tim Gennert, Dino Malito
Filmed at Nippon Budokan, Tokyo, Japan
December 6, 1982

นอกจาก Kitaro แล้ว บนเวทียังมีคีย์บอร์ด 2 คน มือกลอง 2 คน และกีตาร์อีก 1 คน ผลลัพธ์ที่ได้คือ rhythm section ที่หนักแน่นและทรงพลัง และมีสำเนียงของ progressive & psychedelic rock ให้ได้ยินนอกเหนือจากความเป็น new age มือกีตาร์ที่ชื่อ Hiroshi Araki เป็นมือกีตาร์คู่บุญของ Kitaro ในยุคนั้นเลยก็ว่าได้ เพราะเขาได้มีส่วนร่วมในทัวร์ญี่ปุ่นและเอเชียหลายหนและในสติวดิโออัลบั้มบางชุดในยุค 1980s และ 1990s แต่ใครทราบบ้างครับว่า Santool ที่ Kitaro เล่นนั้น หน้าตาเป็นยังไง

[ปีศาจลายคราม]

9 เพลงในโชว์ที่ Budokan ซึ่งตัดแบ่งย่อยออกมาเพื่อรับชมรับฟังได้สะดวก ขอบคุณ YouTube และ Kitaro (ผู้ปล่อยคลิป) ครับ

1. Theme Of Silk Road

https://www.youtube.com/watch?v=utuJ62LxnK0&list=PLYrSaDwJaL084YYcsBcTlLfsONTm30zP1

2. Aqua

https://www.youtube.com/watch?v=mGyTE5WGmYw&list=PLYrSaDwJaL084YYcsBcTlLfsONTm30zP1&index=2

3. Pilgrimage

https://www.youtube.com/watch?v=cwxV1ICxWmg&list=PLYrSaDwJaL084YYcsBcTlLfsONTm30zP1&index=3

4. Cloud

https://www.youtube.com/watch?v=xXTgSpoTOdY&list=PLYrSaDwJaL084YYcsBcTlLfsONTm30zP1&index=4

5. The God Of Sand

https://www.youtube.com/watch?v=z7iCKVlWVYs&list=PLYrSaDwJaL084YYcsBcTlLfsONTm30zP1&index=5

6. Fire

https://www.youtube.com/watch?v=XrYas_6RP-M&list=PLYrSaDwJaL084YYcsBcTlLfsONTm30zP1&index=6

7. Kaleidoscope

https://www.youtube.com/watch?v=lazTQpcbRes&list=PLYrSaDwJaL084YYcsBcTlLfsONTm30zP1&index=7

8. Angel Queen

https://www.youtube.com/watch?v=IiyNgOMd7ZM&list=PLYrSaDwJaL084YYcsBcTlLfsONTm30zP1&index=8

9. Cosmic Love

https://www.youtube.com/watch?v=Zu6yFZ8k9z8&list=PLYrSaDwJaL084YYcsBcTlLfsONTm30zP1&index=9

Santool ที่ Kitaro เล่น ไม่แน่ใจว่าจะใช่เครื่องดนตรีที่เขาเล่นตอนอินโทรเพลง Angel Queen หรือเปล่านะครับ (ผมว่าน่าจะใช่)